โครงการฝากครรภ์คุณภาพ เพื่อป้องกันการเกิดภาวะซีดในหญิงตั้งครรภ์ ต่อเนื่อง งบปี 2566
ถอดบทเรียน ขั้นตอน ฝากท้องตามนัด และรับประทานยาบำรุงสม่ำเสมอ
ผลสรุปจากการ ถอดบทเรียน 1-สาเหตุที่มาฝากครรภ์ช้า 1.ขณะตั้งครรภ์ อ่อนเพลีย ไม่มีแรงที่จะมารับบริการลุกไม่ไหว 2.ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ ทำให้ไม่ทราบว่าตั้งครรภ์ กว่าจะรู้ว่าตั้งครรภ์ลูกก็ดิ้น 3.การทำงานที่วันหยุด เสาร์และอาทิตย์ ทำให้ไม่ตรงกับวันฝากครรภ์ที่อนามัยกำหนดวันให้มาฝากครรภ์ 4.ทำงานต่างจังหวัด และประเทศเพื่อนบ้านมาเลเซีย กลับบ้านนานๆครั้ง 5.ตั้งท้องครรภ์ก่อน ๆ ก็ฝากท้องช้าลูกก็ปกติทุกอย่าง 6.รู้สึกอาย อายุมาก / ตั้งครรภ์หลายครั้ง 2-สาเหตุที่ไม่รับประทานยาบำรุงเลือด 1.ยามีกลิ่นเหม็น 2.ทานแล้วง่วงนอน เพลีย ไม่มีแรง 3.กลัวลูกโตคลอดยาก 4.ทานแล้วมีอาการอาเจียน 5.กลัวทานอาหารบางอย่างแล้วพอรับประทานยาอาจทำให้เกิดอันตรายได้(อาหารแสลง)
ติดตามผล ประชุมผู้ร่วมโครงการกับทีม “ANCเคลื่อนที่ แม่และเด็ก” เดือนละ 1 ครั้ง โดยให้ทีม“ANC เคลื่อนที่” ติดตามการรับประทานยาเสริมธาตุเหล็กและเจาะเลือด ของหญิงมีครรภ์ที่มีภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) และเกือบซีด (HCT < กว่า 36 %)
ผลการตรวจเลือดของหญิงตั้งครรภ์อยู่ในช่วงปกติ ภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) ใน lab 1 ในหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ 50 ราย พบซีด 5 ราย คิดร้อยละ 10 และใน lab 2 (HCT < กว่า 33 %) คิดร้อยละ 10 เหมือนเดิม ผลสืบเนื่องจาก รับประทานยาเสริมธาตุเหล็กไม่สม่ำเสมอ
![](/css/img/photography.png)
ดำเนินการสอนตามแผนโรงเรียนการ สอน พ่อ-แม่ 1 ครั้ง
สอนครั้งที่ 1 ตั้งแต่อายุครรภ์ 12 สัปดาห์-28 สัปดาห์
* ในรายที่ผลเลือด - HCT < กว่า 36 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก - HCT < กว่า 33 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก
* อบรมให้ความรู้การดูแลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจางพร้อมสาธิตเมนูอาหารเสริมธาตุเหล็กแก่กลุ่มหญิงมีครรภ์พร้อมสามี ทีม ANC เคลื่อนที่และอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน
หญิงตั้งครรภ์มีความรู้เกี่ยวกับภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ ทราบอันตรายต่อแม่และบุตรได้อย่างถูกต้อง ร้อยละ 100 ได้ติดตามผล ภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) ใน lab 1 ในหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ 50 ราย พบซีด 5 ราย คิดร้อยละ 10 และใน lab 2 (HCT < กว่า 33 %) คิดร้อยละ 10 เหมือนเดิม ผลสืบเนื่องจาก รับประทานยาเสริมธาตุเหล็กไม่สม่ำเสมอ
![](/css/img/photography.png)
ขั้นดำเนินการ
2.1 ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงหญิงตั้งครรภ์ทุกราย
2.2 ซักประวัติหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ที่อายุครรภ์น้อยกว่า 3 เดือน แนะนำให้ทานกรดโฟลิกก่อน
2.3 เจาะเลือดในหญิงตั้งครรภ์ทุกรายที่มาฝากครรภ์ก่อนและหลังร่วมโครงการเจาะHct
2.4 ดำเนินการสอนตามแผนโรงเรียนการ สอน พ่อ-แม่ 1 ครั้ง
สอนครั้งที่ 1 ตั้งแต่อายุครรภ์ 12 สัปดาห์-28 สัปดาห์
2.5 ในรายที่ผลเลือด - HCT < กว่า 36 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก - HCT < กว่า 33 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก
2.6 อบรมให้ความรู้การดูแลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจางพร้อมสาธิตเมนูอาหารเสริมธาตุเหล็กแก่กลุ่มหญิงมีครรภ์พร้อมสามี ทีม ANC เคลื่อนที่และอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน
2.7 ส่งเสริมให้หญิงตั้งครรภ์ปลูกผักใบเขียวเพื่อเสริมบำรุงเลือดในขณะตั่งครรภ์
2.8 ติดตามผล ประชุมผู้ร่วมโครงการกับทีม “ANCเคลื่อนที่ แม่และเด็ก” เดือนละ 1 ครั้ง โดยให้ทีม“ANC เคลื่อนที่” ติดตามการรับประทานยาเสริมธาตุเหล็กและเจาะเลือด ของหญิงมีครรภ์ที่มีภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) และเกือบซีด (HCT < กว่า 36 %)
หญิงตั้งครรภ์ได้รับการดูแลในระยะตั้งครรภ์ได้อย่างมีคุณภาพ ได้แก่ ฝากครรภ์ครบ ๕ ครั้งตามเกณฑ์ จำนวน 46 ราย คิดเป็นร้อยละ 92 ฝากครรภ์ก่อนอายุครรภ์ ๑๒ สัปดาห์ จำนวน 47 ราย คิดเป็นร้อยละ 94 และได้คลอดในโรงพยาบาล 50 ราย คิดเป็น 100 หญิงตั้งครรภ์มีความรู้เกี่ยวกับภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ ทราบอันตรายต่อแม่และบุตรได้อย่างถูกต้อง ร้อยละ 100 ได้ติดตามผล ภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) ใน lab 1 ในหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ 50 ราย พบซีด 5 ราย คิดร้อยละ 10 และใน lab 2 (HCT < กว่า 33 %) คิดร้อยละ 10 เหมือนเดิม ผลสืบเนื่องจาก รับประทานยาเสริมธาตุเหล็กไม่สม่ำเสมอ
2.1 ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงหญิงตั้งครรภ์ทุกราย
2.2 ซักประวัติหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ที่อายุครรภ์น้อยกว่า 3 เดือน แนะนำให้ทานกรดโฟลิกก่อน
2.3 เจาะเลือดในหญิงตั้งครรภ์ทุกรายที่มาฝากครรภ์ก่อนและหลังร่วมโครงการเจาะHct
2.4 ดำเนินการสอนตามแผนโรงเรียนการ สอน พ่อ-แม่ 1 ครั้ง
สอนครั้งที่ 1 ตั้งแต่อายุครรภ์ 12 สัปดาห์-28 สัปดาห์
2.5 ในรายที่ผลเลือด - HCT < กว่า 36 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก - HCT < กว่า 33 % ให้ยาเสริมธาตุเหล็ก 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง พร้อมสมุดบันทึกการกินยาและอาหารแต่ละมื้อ โดยให้สามีหรือญาติเป็นผู้บันทึก
2.6 อบรมให้ความรู้การดูแลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจางพร้อมสาธิตเมนูอาหารเสริมธาตุเหล็กแก่กลุ่มหญิงมีครรภ์พร้อมสามี ทีม ANC เคลื่อนที่และอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน
2.7 ติดตามผล ประชุมผู้ร่วมโครงการกับทีม “ANCเคลื่อนที่ แม่และเด็ก” เดือนละ 1 ครั้ง โดยให้ทีม“ANC เคลื่อนที่” ติดตามการรับประทานยาเสริมธาตุเหล็กของหญิงมีครรภ์ที่มีภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) และเกือบซีด (HCT < กว่า 36 %)
จากผลการดำเนินการโครงการฝากครรภ์คุณภาพ เพื่อป้องกันการเกิดภาวะซีดในหญิงตั้งครรภ์ ต่อเนื่อง งบปี ๒๕๖6 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้กลุ่มป้าหมายหญิงตั้งครรภ์ จำนวน 50 คน โดย หญิงตั้งครรภ์ได้รับการดูแลในระยะตั้งครรภ์ได้อย่างมีคุณภาพ ได้แก่ ฝากครรภ์ครบ ๕ ครั้งตามเกณฑ์ จำนวน 46 ราย คิดเป็นร้อยละ 92 ฝากครรภ์ก่อนอายุครรภ์ ๑๒ สัปดาห์ จำนวน 47 ราย คิดเป็นร้อยละ 94 และได้คลอดในโรงพยาบาล 50 ราย คิดเป็น 100 หญิงตั้งครรภ์มีความรู้เกี่ยวกับภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ ทราบอันตรายต่อแม่และบุตรได้อย่างถูกต้อง ร้อยละ 100 ได้ติดตามผล ภาวะซีด (HCT < กว่า 33 %) ใน lab 1 ในหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ 50 ราย พบซีด 5 ราย คิดร้อยละ 10 และใน lab 2 (HCT < กว่า 33 %) คิดร้อยละ 10 เหมือนเดิม ผลสืบเนื่องจาก รับประทานยาเสริมธาตุเหล็กไม่สม่ำเสมอ