กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมและระบบไหลเวียนเลือดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ประจำปีงบประมาณ 2567 จังหวัดพิจิตร" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลท่านั่ง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่านั่ง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมและระบบไหลเวียนเลือดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ประจำปีงบประมาณ 2567

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมและระบบไหลเวียนเลือดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ประจำปีงบประมาณ 2567 " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลท่านั่ง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร รหัสโครงการ ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 ตุลาคม 2566 - 30 กันยายน 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 32,450.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่านั่ง เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โรคข้อเข่าเสื่อม เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ พบมากในวัยกลางคน และผู้สูงอายุ ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมมาก ถ้าไม่ได้รับการรักษาหรือปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสม โรคจะดำเนินไปเรื่อยๆ อาจทำให้มีความเจ็บปวด ข้อเข่าผิดรูป เดินได้ไม่ปกติ การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันต่างๆ ก็ทำได้ไม่สะดวก จะมีความทุกข์ทรมานทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ จิตสังคม และเศรษฐกิจ ผู้ป่วยต้องเผชิญกับความปวด ข้อเข่าฝืด เคลื่อนไหวลำบาก หากไม่ได้รับการดูแลที่เหมาะสมจะทำให้ความรุนแรงของโรคเพิ่มขึ้น ที่นำไปสู่ความพิการ ส่งผลให้เกิดความเครียด วิตกกังวล เกิดภาวะซึมเศร้า ทั้งยังเป็นโรคที่ต้องใช้ค่าใช้จ่ายในการรักษาค่อนข้างสูง แม้ว่าโรคข้อเข่าเสื่อมจะมีกระบวนการเกิดแบบค่อยเป็นค่อยไปอย่างต่อเนื่อง และไม่สามารถกลับคืนสู่สภาพเดิมได้ ภาวะข้อเข่าเสื่อมเป็นภาวะที่มักพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ และมีแนวโน้มจะ สูงขึ้นเรื่อยๆ จากการที่ประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างมากในปัจจุบัน ประเทศ ไทยพบผู้ป่วยมากกว่า 6 ล้านคน ผู้สูงอายุที่อายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไปพบได้ ถึงร้อยละ 50 สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากน้ำหนักตัวที่มากใช้เข่ามาก อุบัติเหตุต่างๆ หรือโรคประจำตัวที่ส่งผลต่อข้อเข่า เช่น โรคข้ออักเสบ รูมาตอยด์ เกาต์ (โรคข้อเข่าเสื่อมกับผู้สูงอายุ, ศาสตราจารย์คลินิก น.พ.วิโรจน์ กวินวงศ์โกวิท และคณะ) จากข้อมูลผู้สูงอายุในตำบลท่านั่งย้อนหลัง 3 ปี พบว่า ในปี 2564 มีจำนวนผู้สูงอายุ 766 คน คิดเป็นร้อยละ 24.24 ของประชากรทั้งหมดและเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมร้อยละ 30.41 ของประชากรวัยสูงอายุ ต่อมาในปี 2565 มีจำนวนผู้สูงอายุ 792 คน คิดเป็นร้อยละ 24.49 ของประชากรทั้งหมดและเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมร้อยละ 27.90 ของประชากรวัยสูงอายุ และในปี 2566 มีจำนวนผู้สูงอายุ 829 คน คิดเป็นร้อยละ 26.29 ของประชากรทั้งหมดและเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมร้อยละ 30.51 ของประชากรวัยสูงอายุ(ฐานข้อมูลประชากรจากHDCจังหวัดพิจิตร) จากสถิติพบว่าจำนวนผู้สูงอายุจากปี 2564 ถึง 2566 เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจากร้อยละ 24.29 เป็น ร้อยละ 26.29 และมีจำนวนผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม จากปี 2564 ถึง 2566 เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 24.24 เป็นร้อยละ 30.51 อีกทั้งในปีที่ผ่านมาผู้สูงอายุในตำบลท่านั่งเห็นความสำคัญในเรื่องการดูแลสุขภาพตนเองมากยิ่งขึ้นจึงทำให้มีผู้สูงอายุที่อยากเข้าร่วมโครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมและระบบการไหลเวียนเลือดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยมากขึ้นเรื่อยๆจากปีงบประมาณ 2565 มีผู้ที่สนใจเข้ารับบริการ 20 คน จนถึงในปีงบประมาณ 2566 มีผู้สูงอายุที่เข้ารับบริการ 40 คน มีอาการปวดของโรคข้อเข่าเสื่อมลดลงถึงร้อยละ 75 ลดลงเล็กน้อย ร้อยละ 17.5 และอาการคงเดิม ร้อยละ 7.5 ดังนั้นชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขตำบลท่านั่งได้เล็งเห็นความสำคัญของการป้องกันโรคข้อเข่าเสื่อม และความต่อเนื่องในทำกิจกรรมลดอาการปวด เพื่อชะลอการเสื่อมของข้อเข่าในผู้สูงอายุ จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมและระบบการไหลเวียนเลือดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ประชุมชี้แจงโครงการในกลุ่มแกนนำแพทย์แผนไทยตำบลท่านั่งจำนวน 10 คน
2. สำรวจ/ค้นหา/คัดกรองผู้ที่มีภาวะปวดข้อเข่า(ข้อเข่าเสื่อม) และผู้ป่วยติดบ้าน ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมตามแบบประเมิน Oxford Knee Score
3. อบรมให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ และการดูแลตนเองที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมและอาการชาปลายมือปลายเท้า ให้กับกลุ่มผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม และผู้ดูแลผู้ป่วยติดบ้าน จำนวน ๕๐ คน
4. จัดเตรียมวัสดุอุปกรณ์สำหรับพอกเข่าและแช่เท้า
5. ให้บริการในผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม และผู้ป่วยติดบ้าน โดยวิธีพอกเข่าและแช่เท้าด้วยสมุนไพรจำนวน 20 ครั้ง โดยมีรายละเอียดขั้นตอนคือ บริหารร่างกายเบื้องต้น ,แช่มือ-เท้าด้วยมะกรูด ใบมะขาม ตะไคร้ ไพล ขมิ้น เพื่อผ่อนคลายและเพิ่มการไหลเวียนเลือดในร่างกาย เป็นเ

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

มีการพัฒนาระบบบริการสุขภาพผู้สูงอายุที่ดีขึ้น
ผู้สูงอายุได้รับการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย ผู้สูงอายุมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพในการดูแลข้อเข่าด้วยตนเอง ผู้ดูแลผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุ อาการโรคข้อเข่าเสื่อมเพิ่มขึ้น

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น