กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ "ภูมิปัญญาไทย สมุนไพรไล่ยุง"ปี 2567 จังหวัดนราธิวาส" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลกาลิซา อำเภอระแงะ จังหวัดนราธิวาส

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กาลิซา ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ "ภูมิปัญญาไทย สมุนไพรไล่ยุง"ปี 2567

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ "ภูมิปัญญาไทย สมุนไพรไล่ยุง"ปี 2567 " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลกาลิซา อำเภอระแงะ จังหวัดนราธิวาส รหัสโครงการ 67-L2502-01-11 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 พฤษภาคม 2567 - 30 กันยายน 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 28,100.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กาลิซา เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ในทุก ๆ ปีจะมีคนมากกว่า๑ ล้านคนทั่วโลกเสียชีวิตจากโรคที่มียุงเป็นพาหะ และมีหลายร้อยล้านคน ที่เจ็บป่วยด้วยโรคที่ยุงเป็นพาหะ โดยเฉพาะโรคไข้เลือดออกที่เกิดจากยุงลาย ซึ่งสถานการณ์ของโรค ไข้เลือดออกของตำบลกาลิซาในปี๒๕๖๐-๒๕๖๕ มีรายงานผู้ป่วยที่ป่วยเป็นโรคไข้เลือดออก จำนวนทั้งหมด ๔๙ ราย จากการสำรวจพบว่าช่วงปลายฝนต้นหนาวทุกพื้นที่ ทุกครัวเรือนมักเลือกใช้ยากันยุงกันอย่างแพร่หลายซึ่งในยากันยุงที่ใช้กันอยู่ตามบ้าน ส่วนใหญ่นั้นมีส่วนผสมของของไพรีทรอยด์ ส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบประสาท ทำให้แมลงบินเป็นอัมพาตอย่างรวดเร็ว สารเหล่านี้ถูกปลดปล่อยออกมาในรูปแบบของควันอาการพิษในคนที่เกิดจากสารเหล่านี้ จะส่งผลกระทบต่อระบบประสาทอย่างรวดเร็ว ได้แก่ มึนงง ปวดศีรษะเป็นต้น ในปัจจุบันวิวัฒนาการของการไล่ยุงมีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง รูปแบบผลิภัณฑ์ที่ใช้ไล่ยุงก็มีมากมายและหลากหลายแบบให้เลือก แต่โดยส่วนใหญ่จะพบสาร DEET เป็นส่วนประกอบหลักในผลิตภัณฑ์ ซึ่งสาร DEET มีชื่อทางเคมีคือ N,N-diethyl-meta-toluamide or N,N-diethyl-3-methylbenzamide เป็นสารที่นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์ไล่แมลง โดยปริมาณ DEET ที่ใช้ทาผิวหนังและใช้ในผลิตภัณฑ์ไล่แมลงคือ 4-100%อาการพิษที่เกิดจากผลิตภัณฑ์ไล่แมลงที่มีสาร DEET เป็นส่วนประกอบส่วนใหญ่มักเป็นเพียงการระคายเคืองจากการสัมผัสสารบริเวณนั้น โดยถ้าได้รับทางปากอาจทำให้เกิดการระคายเคืองในปากและลำคอ และอาจทำให้เนื้อเยื่อในระบบทางเดินอาหารบวมแดง หรือไหม้ได้ ถ้าได้รับในปริมาณมากและความเข้มข้นสูง นอกจากนี้อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และปวดท้องได้ ตัวอย่างของผลข้างเคียงจาก DEET ได้แก่ ลมพิษ ผื่นแดง ระคายเคือง ปากชา มึนงง ไม่มีสมาธิ ปวดหัว คลื่นไส้ ด้วยเหตุผลนี้ผลิตภัณฑ์ไล่ยุงที่ได้จากสมุนไพรธรรมชาติจึงได้รับความนิยมมากขึ้น เนื่องจากมีข้อได้เปรียบในเรื่องความปลอดภัย ซึ่งรูปแบบผลิตภัณฑ์ไล่ยุงที่ได้จากสมุนไพรธรรมชาติก็จะมีหลายรูปแบบ เช่น โลชั่น สเปรย์ เป็นต้น เพื่อเป็นการป้องกันการระบาดของไข้เลือดออก และโรคที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรค ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกาหนั้วะ จึงมีแนวคิดที่จะนำสมุนไพรมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ไล่ยุง เนื่องจากผลิตภัณฑ์ดังกล่าวเป็นสิ่งที่จำเป็นในชีวิตประจำวันของมนุษย์ และยังเป็นการส่งเสริมการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อประชาชนในพื้นที่ ตลอดจนเป็นการอนุรักษ์สมุนไพรไทยให้อยู่คู่กับคนไทยไปอีกนาน ทั้งนี้จึงมีความประสงค์จะจัดโครงการอบรมเชิง ปฏิบัติการ "ภูมิปัญญาไทย สมุนไพรไล่ยุง"ปี ๒๕๖ สำน่ให้ปรังชาชนในพื้นที่ได้เรียนรู้ถึงคุณค่า และสรรพคุณของสมุนไพรเพิ่มขึ้น ตลอดจนหันมาใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพของตนเองและครอบครัวร่วมด้ว

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อประยุกต์ใช้สมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชนมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ไล่ยุง ลดการใช้สารเคมี
2. เพื่อพัฒนาองค์ความรู้ และทักษะของ อสม. โดยการนำนวัตกรรมไปใช้ในการปฏิบัติงานได้ เหมาะสมกับสภาพปัญหาสาธารณสุขของพื้นที่ และเพื่อก่อเกิดประโยชน์แก่ชุมชน
3. เพื่อดำเนินการป้องกันและ ควบคุมโรคไข้เลือดออกในพื้นที่

กิจกรรม/การดำเนินงาน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถประยุกต์ใช้สมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชนมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ไล่ยุง เพื่อลดการใช้สารเคมีในครัวเรือนได้
2. ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถพัฒนาองค์ความรู้ และมีทักษะในการนำวัตกรรมไปใช้ในการปฏิบัติงานได้เหมาะสมกับสภาพปัญหาสาธารณสุขของพื้นที่ และเพื่อก่อเกิดประโยชน์แก่ชุมชน
3. ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถใช้ผลิตภัณฑ์ไล่ยุงในการควบคุม ป้องกันโรคไข้เลือดออกในพื้นที่

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น