กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง รพ.สต.คลองหรัง ปี 2568 จังหวัดสงขลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลคลองหรัง อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.คลองหรัง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง รพ.สต.คลองหรัง ปี 2568

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง รพ.สต.คลองหรัง ปี 2568 " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลคลองหรัง อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา รหัสโครงการ 68-L5205-01-05 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 ตุลาคม 2567 - 30 กันยายน 2568 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 21,520.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.คลองหรัง เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือเรียกอีกย่างว่า NCDs (Non-Communicable Diseases) เป็นโรคที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อและไม่ได้ติดต่อจากคนสู่คน โดยจะมีการดำเนินโรคอย่างช้า ๆ จนโรคมีความรุนแรงมากขึ้นและกลายเป็นอาการเรื้อรัง ซึ่งปัญหาของโรคไม่ติดต่อเรื้อรังเป็นสาเหตุการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตจนเกิดเป็นปัญหาสุขภาพทั่วโลก หากมีพฤติกรรมในการดูแลตนเองที่ไม่เหมาะสมจะส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ หลอดเลือดสมองตีบ เป็นต้น (อุไรวรรณ สาสังข์ และคณะ, 2565) ประเทศไทยมีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม โดยปี 2562 พบว่า ประชากรในประเทศไทยบริโภคโซเดียมเฉลี่ย 3,636 มิลลิกรัม หรือเท่ากับเกลือถึง 1.8 ช้อนชา ซึ่งมีปริมาณเกินกว่าที่องค์การอนามัยโลก แนะนำ 1.5-2 เท่า และยังไม่มีแนวโน้มที่จะลดลง นอกจากนี้ พบว่า ภาคใต้มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุดในการบริโภคโซเดียมอยู่ที่ 4,107.8 มิลลิกรัม/วัน/คน ซึ่งส่วนใหญ่ได้รับโซเดียมจากการรับประทานอาหาร แบ่งออกเป็น การเติมขณะปรุงอาหารร้อยละ 71 อาหารตามธรรมชาติร้อยละ 18 การปรุงรสเพิ่มบนโต๊ะอาหารร้อยละ 11 (กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค, 2566) การบริโภคเกลือและโซเดียมมากเกินไปจะส่งผลให้ร่างกายเกิดภาวะความดัน โลหิตสูง ซึ่งสัมพันธ์กับข้อมูลการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายในปี 2562 พบจำนวนผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงประมาณ 14 ล้านคน (ร้อยละ 25.4) เท่ากับ 1 ใน 4 ของคนไทย ทั้งหมดที่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง การรับประทานอาหารที่เหมาะสม ลดการบริโภคอาหารที่มีรสเค็มจัด หวานจัด มันจัด รวมถึงการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์หลากหลายครบ 5 หมู่ และการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอจะช่วยพัฒนาสมรรถภาพทางกายให้แข็งแรง ช่วยป้องกันการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจแข็งแรงและสูบฉีดเลือดได้ดีขึ้น ลดอัตราการเต้นของหัวใจทั้งในขณะพักและออกกำลังกาย ทำให้ไม่เหนื่อยง่าย ลดแรงต้านทานของหลอดเลือดส่วนปลายทำให้ความดันโลหิตลดลง ลดปริมาณไขมันชนิด Triglyceride LDL และเพิ่ม HDL cholesterol จึงลดอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองอุดตัน รวมถึงช่วยส่งเสริมคุณภาพการนอนหลับ และลดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุได้ จากข้อมูลในรายงาน HDC จังหวัดสงขลา (ที่มา รายงาน HDC สงขลา ณ วันที่ 25 ส.ค.67 )พบว่าผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในตำบาลคลองหรัง จำนวน 721 ราย ควบคุมความดันโลหิตได้ 274 ราย คิดเป็นร้อยละ 38 และร้อยละของผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูงได้รับการประเมินโอกาสเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด (CVD Risk) จากจำนวน 204 ได้รับการประเมิน เพียง 167 คิดเป็นร้อยละ 81.07 ซึ่งยังต่ำกว่าเกณฑ์ (เกณฑ์ มากกว่าหรือเท่ากับ ร้อยละ 90) ซึ่งข้อมูลดังกล่าว หากผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูงควบคุมภาวะของโรคไม่ได้ มีผลทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาเรื้อรัง เพื่อหาแนวทางการดูแลรักษาและลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคลองหรัง ตำบลคลองหรัง อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา จึงจัดทำโครงการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง รพ.สต.คลองหรัง ปี 2568เพื่อให้ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้และความเข้าใจ เกี่ยวกับการบริโภคอาหารรสเค็ม และอาหารมัน และเพื่อให้ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถสาธิตย้อนกลับการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับโรค

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. ข้อที่ 1 เพื่อส่งเสริมความรู้และความตระหนักให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง และผู้ป่วยโรคเบาหวานมี พฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้องตามหลัก 3 อ. ๒ ส.และไม่เกิดภาวะแทรกซ้อน
2. ข้อที่ 2 เพื่อเป็นการเฝ้าระวังและติดตามผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. กิจกรรมการอบรมให้ความรู้เรื่องโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูงและภาวะแทรกซ้อน พร้อมเจาะเลือดประจำปีเพื่อค้นหาภาวะแทรกซ้อนให้กับผู้ป่วยในคลินิก รพ.สต.คลองหรัง จำนาน 70 ราย
2. กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์แลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ในคลินิก จำนวน 70 ราย
3. กิจกรรมรณรงค์ตรวจจอประสาทตา ตรวจเท้า แช่เท้า สำหรับผู้ป่วยเบาหวานในตำบลคลองหรัง จำนวน 200 คน
4. กิจกรรมการอบรมให้ความรู้ในชุมชนเรื่องโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และภาวะแทรกซ้อน แก่ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูงในตำบลคลองหรัง จำนวน 70 ราย
5. กิจกรรมติดตามอาการและติดตามค่าความดันโลหิตในกลุ่มสงสัยป่วยความดันโลหิตสูงที่บ้าน
6. จัดกิจกรรมออกกำลังกายแบ่งเป็นฐาน 3 ฐาน
7. กิจกรรมการอบรมให้ความรู้เรื่องโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูงและภาวะแทรกซ้อน พร้อมเจาะเลือดประจำปีเพื่อค้นหาภาวะแทรกซ้อนให้กับผู้ป่วยในคลินิก รพ.สต.คลองหรังจำนาน 70 ราย
8. กิจกรรมรณรงค์ตรวจจอประสาทตา ตรวจเท้า แช่เท้า สำหรับผู้ป่วยเบาหวานในตำบลคลองหรัง จำนวน 200 คน
9. กิจกรรมการอบรมให้ความรู้ในชุมชนเรื่องโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และภาวะแทรกซ้อน แก่ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูงในตำบลคลองหรัง จำนวน 70 ราย
10. กิจกรรมติดตามอาการและติดตามค่าความดันโลหิตในกลุ่มสงสัยป่วยความดันโลหิตสูงที่บ้าน
11. กิจกรรมออกกำลังกายแบ่งเป็นฐาน 3 ฐาน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. กลุ่มผู้ป่วยมีความรู้และเกิดความตระหนักในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน สามารถปฏิบัติตัวได้ถูกต้องในเรื่องพฤติกรรมสุขภาพเกี่ยวกับการออกกำลังกายและการบริโภคอาหาร ทำให้กลุ่มเป้าหมายมีสุขภาพดี และนำไปสู่การมีคุณภาพชีวิตที่ดีไม่เกิดภาวะแทรกซ้อน

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น