กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรใกล้ตัว จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลสะดาวา อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.สะดาวา ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรใกล้ตัว

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรใกล้ตัว " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลสะดาวา อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ L3035 -2568 – 01 - 006 ระยะเวลาการดำเนินงาน 8 มกราคม 2568 - 30 มกราคม 2568 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 33,017.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.สะดาวา เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ปัจจุบันถ้าจะกล่าวถึงสัตว์ที่เป็นพาหะโรค สัตว์อันดับต้นๆที่คิดคงไม่พ้นยุง เนื่องจากยุงเป็น พาหะโรคร้ายต่างๆที่คร่าชีวิตคนเป็นจำนวนมาก ยุงเป็นพาหะนำโรคหลายชนิดที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ เช่น โรคไข้เลือดออก ไข้ซิก้า ไข้ปวดข้อยุงลาย ไข้มาลาเรีย โรคเท้าช้าง เป็นต้น โรคไข้เลือดออก ยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย และยังมีแนวโน้มว่าเป็น ปัญหาในอนาคต เนื่องจากความรุนแรงของโรคแปรผันตรงต่ออัตราการตาย และการป่วยด้วยโรคไข้เลือดออกส่งผล ต่อสุขภาพผู้ป่วย ครอบครัว ชุมชนและสังคม โรคไข้เลือดออกสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดทั้งปี แต่จะมีการ ระบาดมากช่วงหน้าฝน โดยธรรมชาติของโรคไข้เลือดออกจะมีการระบาดปีเว้นปีหรือระบาดปีเว้น 2 ปี
จากการสำรวจ ตำบลสะดาวามีผู้ป่วยไข้เลือดออกใน ปีพ.ศ. 2565 2566 2567 จำนวนทั้งหมด 60 ราย 32ราย 50 ราย ตามลำดับ กลุ่มวัยที่พบการเกิดโรค ได้แก่ กลุ่มนักเรียน นักศึกษา และวัยทำงานรับจ้างทั่วไป เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่มีปัญหาการระบาดของโรคไข้เลือดออก จะเห็นได้ว่าอัตราการป่วยมีแนวโน้มสูงขึ้นเมื่อเทียบดูจากสถิติการเกิดโรคในปีที่ผ่านมา การระบาดของโรค ไข้เลือดออกส่วนมากจะพบผู้ป่วยในช่วงเดือนพฤษภาคม – กันยายนของทุกปี ซึ่งตรงกับการเปิดภาคเรียนที่หนึ่ง พอดี และนิสัยของยุงชอบออกหากินเวลากลางวัน จึงสันนิฐานได้ว่าการแพร่เชื้อและการกระจายโรค จะเกิดขึ้น ได้ทั้งชุมชน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก โรงเรียนและศาสนสถาน ทุกๆบ้าน ทุกๆ ครัวเรือนจึงเลือกใช้ยากันยุงกันอย่างแพร่หลาย เช่น ครีมทากันยุง ยาจุดกันยุง ยาฉีดกันยุง น้ำมันมันไล่ยุง แต่ยากันยุงเหล่านี้ก่อให้เกิดปัญหาขึ้นมากมาย เพราะมีสารที่เป็นอันตรายผสมอยู่ ซึ่งทำให้ผู้ใช้บางคนเกิดอาการแพ้ ผู้จัดทำได้พบว่ามีชาวบ้านในท้องถิ่นได้นำใบตะไคร้หอมนำมาทุบแล้วนำมาวางไว้ใกล้ตัว พบว่าสามารถไล่ยุงได้ จากการค้นคว้า ตะไคร้หอมเป็นสมุนไพรที่สามารถไล่ยุงได้ โดยใบตะไคร้หอม จะมีน้ามันหอมระเหยสกัด สามารถใช้ไล่แมลงได้ เมื่อนำน้ำมันหอมระเหยจากตะไคร้หอมมาทดสอบกับยุงที่เป็นพาหะของโรคมาลาเรีย ไข้เลือดออก ไข้ซิก้า ไข้ปวดข้อยุงลาย และเท้าช้าง พบว่า มีผลป้องกันยุงกัดได้นาน 8-10ชั่วโมง อีกทั้งยังมีนวัตกรรมจากสมุนไพรอีกมากมายที่สามารถใช้ป้องกันยุงได้ เช่น ธูปไล่ยุง ถุงหอมไล่ยุง สเปรย์กันยุง เทียนหอมกันยุง ที่ทำจากสมุนไพร เป็นต้น
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะดาวา กลุ่มงานแพทย์แผนไทย จึงได้จัดทำโครงการนี้ขึ้นเพื่อเป็นการส่งเสริม และแก้ปัญหาการระบาดของโรคไข้เลือดออกอย่างเร่งด่วน เพื่อดำเนินการควบคุมและป้องกันโรคติดต่อ รวมถึง การสร้างเกราะป้องกันและรณรงค์ให้เกิดจิตสำนึกของชุมชนให้มีส่วนร่วมในการสร้างสุขภาพที่ดี ลดอัตราป่วยด้วย โรคติดต่อและภัยสุขภาพในชุมชนและการมีสุขภาพดีถ้วนหน้าอย่างยั่งยืนต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อดำเนินการป้องกันและ ควบคุมโรคไข้เลือดออกในพื้นที่ ทั้ง 8 หมู่บ้านในตำบลสะดาวา
2. เพื่อส่งเสริมการใช้สมุนไพรในชุมชนให้เกิดประโยชน์สูงสุด
3. เพื่อนำความรู้ที่ได้ไปต่อยอด ให้ความรู้กับคนในชุมชนรวมถึงลูกหลานได้นำไปใช้ต่อไป

กิจกรรม/การดำเนินงาน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1.กลุ่มเป้าหมายได้รับความรู้ความเข้าใจในการแก้ปัญหา ควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกในชุมชน และสามารถต่อยอดความรู้ที่ได้ให้กับคนในชุมชนและคนในครอบครัว 2.กลุ่มเป้าหมายแต่ละหมู่บ้านมีการใช้สมุนไพรในชุมชนอย่างเกิดประโยชน์ และส่งเสริมการใช้อย่างคุ้มค่า 3.กลุ่มเป้าหมายแต่ละหมู่บ้าน เกิดความเข้มแข็ง สามารถรวมกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก และแจกจ่ายให้กับคนในชุมชน

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น