กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลและปลอดภัย (RDU) ในชุมชน ปี 2568 จังหวัดยะลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลบุดี อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลตำบลบุดี ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลและปลอดภัย (RDU) ในชุมชน ปี 2568

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลและปลอดภัย (RDU) ในชุมชน ปี 2568 " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลบุดี อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา รหัสโครงการ 2568-L4135-01-10 ระยะเวลาการดำเนินงาน 5 กุมภาพันธ์ 2568 - 31 สิงหาคม 2568 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 8,800.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลตำบลบุดี เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

หลักการและเหตุผล โครงการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล (Rational drug use; RDU) เป็นโครงการที่จัดตั้งขึ้นโดย คณะอนุกรรมการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการใช้ยาของแพทย์ บุคลากรทางการแพทย์ และประชาชน ให้เป็นไปอย่างสมเหตุสมผล ถูกต้อง คุ้มค่า บุคลากรสาธารณสุขและประชาชน เกิดความตระหนักถึงปัญหาการใช้ยา และสร้างระบบในการบริหารจัดการด้านยา ให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน เนื่องด้วยการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผลและการใช้ยาปฏิชีวนะเกินความจำเป็นอย่างไม่ถูกต้องตามข้อบ่งใช้นั้น นอกจากจะก่อให้เกิดปัญหาการใช้ยาที่สูญเปล่าโดยไม่เกิดประโยชน์แล้ว ยังเป็นปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งที่ก่อให้เกิดปัญหาเชื้อดื้อยาซึ่งเป็นปัญหาการสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศและของโลก ในประเทศไทยพบผู้ป่วยที่ติดเชื้อดื้อยาปฏิชีวนะปีละมากกว่า 100,000 ราย โดยมีผู้ป่วยเสียชีวิตจากการติดเชื้อดื้อยาปฏิชีวนะ ปีละมากกว่า 30,000 ราย ส่งผลให้เกิดการสูญเสียทรัพยากรจากการติดเชื้อดื้อยาปฏิชีวนะตามมามากมาย รวมถึงการใช้ยาชุดบรรเทาปวดซึ่งอาจประกอบไปด้วยยากลุ่ม NSAIDs, steroids ซึ่งอาจส่งผลต่อการรักษาผู้ป่วย ในด้านประสิทธิผล ความคุ้มค่า ความปลอดภัย และก่อให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาได้อีกด้วย
นอกจากนี้ยังพบอีกว่า ประชาชนมีความรู้จำกัด หรือ มีความรู้ไม่ถูกต้องในการเลือกซื้อและใช้ยา ไม่เห็นด้านที่เป็นอันตรายต่อการใช้ยา มีกระบวนการตัดสินใจที่ซับซ้อนโดยได้รับอิทธิพลจากแหล่งข้อมูลที่เสี่ยงต่อการส่งเสริมให้มีการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม เช่น ญาติพี่น้อง เพื่อนบ้าน และข้อมูลจากการโฆษณา มีการใช้ยาตามวัฒนธรรมความเชื่อเดิมที่มักก่อให้เกิดการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม เช่น เชื่อมโยงความแรงของยากับยี่ห้อ รูปแบบยา และแหล่งที่มาของยา มีการพลิกแพลงวิธีใช้ยาตามตรรกะที่คิดขึ้นเอง หรือใช้ยาตามประสบการณ์ และ คำบอกเล่า พฤติกรรมการใช้ยาของประชาชน คือภาพสะท้อนของพฤติกรรมของระบบความไม่สมเหตุสมผลที่ปรากฏในพฤติกรรมของประชาชนจึงเป็นภาพสะท้อนของความไม่สมเหตุสมผลของระบบยาทั้งระบบ ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะ 1.ระบบการแพทย์และสาธารณสุขของประเทศ ยังเน้นการใช้ยาเป็นทางออกหลักในการแก้ปัญหา ยังขาดการส่งเสริมการบำบัดรักษาความเจ็บป่วยที่ไม่ต้องพึ่งยา หรือแม้กระทั่งขาดการเน้นพิษภัยของยาให้เป็นที่ตระหนักในวงการวิชาชีพทางการแพทย์และสาธารณสุข 2.ระบบยาของประเทศไทยยังมีความฟุ่มเฟือย มีการใช้ยาไม่จำเป็น แม้กระทั่งในระบบโรงพยาบาลของรัฐบาล ระบบยาและการใช้ยาที่เป็นอยู่มีผลประโยชน์ทางธุรกิจเป็นแรงขับเคลื่อนหลักของระบบ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบุดี ร่วมกับงานคุ้มครองผู้บริโภคและงานบริการเภสัชกรรมปฐมภูมิมีหน้าที่รับผิดชอบดูแลร่วมกับประชาชนในการดูแลสุขภาพของตนเองอย่างต่อเนื่อง ได้เล็งเห็นปัญหาของการขาดการส่งต่อความรู้เดิมและความรู้ใหม่ๆ เรื่องโรคและยาแก่ประชาชน จึงได้จัดทำโครงการโดยการจัดกิจกรรมเพื่อแก้ปัญหาต่างๆ ที่สอดคล้องกับบริบทของประชาชน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เกิดความปลอดภัย และ ความต่อเนื่องของการให้บริการประชาชนมีสุขภาพดี และมีดุลยภาพที่พอดีระหว่างการพึ่งตนเองกับพึ่งบริการ มุ่งเน้นการส่งเสริมความร่วมมือของผู้ป่วย ครอบครัวและ ชุมชน ในการวางแผนการใช้ยาที่เหมาะสม และ สมเหตุสมผลเพื่อให้ได้ผลประโยชน์จากการใช้ยาอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. 1.เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ข้อมูลที่ถูกต้องเรื่องหลักการใช้ยาอย่างถูกวิธี ตัวชี้วัดความสำเร็จ
2. เพื่อสร้างความตระหนักเพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคยาที่ถูกต้อง
3. เสริมสร้างความเข้มแข็งและคุณภาพในด้านยาของประชาชน
4. ประชาชนเข้าใจถึงการดูแลตนเองเมื่อเกิดปัญหาจากการใช้ยารวมถึงการป้องกันปัญหาจากการใช้ยา
5. เข้าใจถึงหลักการเลือกใช้สมุนไพรให้ปลอดภัย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. การอบรมให้ความรู้เรื่อง (ตามกำหนดการอบรม) แก่ กลุ่มวัยทำงาน จำนวน 30 คน, และกลุ่มเจ้าของกิจการร้านค้าในชุมชน จำนวน 10 ร้าน รวม 40 คน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. กลุ่มเป้าหมาย มีความรู้ความเข้าใจและให้ข้อมูลที่ถูกต้องเรื่องหลักการใช้ยาอย่างถูกวิธี
2. กลุ่มเป้าหมาย มีการตระหนักเพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคยาที่ถูกต้อง
3. กลุ่มเป้าหมาย มีความเข้มแข็งและคุณภาพในด้านยาของประชาชน
4. กลุ่มเป้าหมาย มีความเข้าใจถึงการดูแลตนเองเมื่อเกิดปัญหาจากการใช้ยารวมถึงการป้องกันปัญหาจากการใช้ยา
5. กลุ่มเป้าหมาย มีความเข้าใจถึงหลักการเลือกใช้สมุนไพรให้ปลอดภัย

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น