กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการปรับวันละนิด เพื่อชีวิตยืนยาว จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลท่าน้ำ อำเภอปะนาเระ จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่าน้ำ ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการปรับวันละนิด เพื่อชีวิตยืนยาว

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการปรับวันละนิด เพื่อชีวิตยืนยาว " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลท่าน้ำ อำเภอปะนาเระ จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ L2994-02-04 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 สิงหาคม 2568 - 30 กันยายน 2568 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 32,100.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่าน้ำ เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ปัจจุบันโรคสถานการณ์โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยเฉพาะโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน นับเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ และถือเป็นภัยเงียบ ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในระยะยาว ข้อมูลจากกรมควบคุมโรค พบว่าประเทศไทยมีผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในปี 2565 จำนวน 6.8 ล้านคน เพิ่มขึ้นจากปี 2564 จำนวน 2 แสนคน โรคเบาหวานในปี 2565 จำนวน 3.3 ล้านคน เพิ่มขึ้นจากปี 2564 จำนวน 1.5 แสนคนการคัดกรองผู้ป่วยรายใหม่พบว่า การคัดกรองผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงในประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไป มีผู้ได้รับการคัดกรองเพียง 14 ล้านคน ยังไม่ได้รับการคัดกรองมากถึง 8 ล้านคน จากเป้าหมายทั่วประเทศ 22 ล้านคน หากประชาชนไม่รู้ว่าตัวเองป่วยและไม่ได้รับการรักษา จะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนตามมา เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต โรคไตเรื้อรัง โดยพบว่าโรคไตเรื้อรังมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ประเทศไทยพบอุบัติการณ์ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ต้องบำบัดทดแทนไตเฉลี่ยปีละ20,000 ราย จากรายงานผู้ป่วยจากโรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสารณสุข พ.ศ. 2564 มีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะ1-5 ทั้งหมดจำนวน 1,007,251 ราย นอกจากภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว ยังพบว่าภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานส่งผลให้อวัยวะเสื่อม และทำงานล้มเหลว เกิดภาวะแทรกซ้อนทางตา ทำให้สูญเสียการมองเห็น แผลหายยากเป็นต้น ซึ่งทั้งหมดล้วนส่งผลต่อสุขภาวะของประชาชนและมีค่าใช้จ่ายในการรักษาเป็นจำนวนมาก ปัจจุบันมาตรการคัดกรองโรคเบาหวาน และโรคความดันโลหิตสูง เป็นมาตรการด้านสาธารณสุขที่ทั่วโลกยอมรับว่าเป็นมาตรการที่คุ้มค่า ทั้งนี้ประชาชนอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป ต้องได้รับการคัดกรองโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงปีละ1 ครั้ง เพื่อทราบตัวเลขสุขภาพตนเอง (รู้เลขเสี่ยง เลี่ยงโรคไม่ติดต่อ)(ข้อมูลจาก : กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข วันที่11 มีนาคม 2566 และระบาดวิทยาและการทบทวนมาตรการป้องกันโรคไตเรื้อรัง กรมควบคุมโรค กองโรคไม่ติดต่อ วันที่ 25 มิถุนายน 2565) จากการดำเนินงานโรคไม่ติดต่อเรื้อรังตำบลท่าน้ำ พบว่าอัตราการคัดกรองโรคเบาหวาน ปี66 คิดเป็นร้อยละ 90.42 โรคความดันโลหิตสูง ปี66 คิดเป็นร้อยละ 91.08คัดกรองเบาหวานปี67คิดเป็นร้อยละ 92.95โรคความดันโลหิตสูง ปี67 คิดเป็นร้อยละ 92.99 เพิ่มขึ้นทุกปี พบว่าเสี่ยงโรคเบาหวาน ปี 66 คิดเป็นร้อยละ 10.18 พบว่าเสี่ยงโรคความดัน ปี 66 คิดเป็นร้อยละ 26.43เสี่ยงโรคเบาหวานปี 67 คิดเป็นร้อยละ 11.01 และเสี่ยงความดันปี67 คิดเป็นร้อยละ 27.45 โดยความร่วมมือของอสม.และชุมชน ซึ่งสามารถค้นหา เฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยง และส่งต่อกลุ่มสงสัยป่วยเพื่อให้ได้รับการรักษาอย่างรวดเร็ว ช่วยป้องกัน แม้อัตราการคัดกรองจะเพิ่มขึ้น แต่ยังมีประชาชนส่วนหนึ่งที่ยังไม่เข้าถึงบริการ จำเป็นต้องได้รับการติดตามต่อเนื่อง อีกทั้งกลุ่มที่ได้รับการคัดกรองและเป็นกลุ่มสงสัยป่วยโรคเบาหวาน บางรายปฏิเสธการส่งต่อตรวจน้ำตาลในเลือดและปฏิเสธการพบแพทย์ ซึ่งจากภาวะน้ำตาลในเลือดสูงต่อเนื่อง อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนก่อนได้รับการรักษาได้ และจากการสุ่มตรวจความเค็มในอาหารที่ปรุงจากครัวเรือน ร้านขายอาหารในตลาดและชุมชนร้านอาหารริมฟุตบาท รถเร่ ร้านอาหารในโรงเรียน โรงพยาบาล จำนวนทั้งสิ้น 25 รายการ พบว่าอาหารที่ปรุงในครัวเรือน ร้านขายอาหารในตลาดและชุมชน ร้านอาหารริมฟุตบาท บางรายการมีค่าความเค็มเกินมาตรฐานตั้งแต่เริ่มเค็ม-เค็มมาก ซึ่งการรับประทานอาหารรสเค็มต่อเนื่องเป็นเวลานาน เป็นปัจจัยเสี่ยงกระตุ้นให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังต่างๆได้
ชมรมอสม ตำบลท่าน้ำ เห็นความสำคัญของการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน และโรคเรื้อรังอื่นๆ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ประชาชนทุกกลุ่ม ทั้งกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง กลุ่มสงสัยป่วย และกลุ่มป่วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน สามารถดูแลตนเองได้อย่างเหมาะสม ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามหลัก 3อ 2ส. โดยเฉพาะการรับประทานอาหารที่เหมาะสมตระหนักถึงการป้องกันการเกิดโรครายใหม่ ช่วยลดอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง และลดอัตราตายในกลุ่มป่วย เน้นการดูแลตนเองอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน จึงได้จัดโครงการปรับวันละนิด เพื่อชีวิตยืนยาว ขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ให้ความรู้

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ผู้เข้าร่วมโครงการเห็นความสำคัญและตระหนักถึงการดูแลสุขภาพตนเอง การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 3อ. 2ส. และเริ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยเฉพาะการรับประทานอาหารที่เหมาะสม ทั้งการปรุงอาหารรับประทานเองในครัวเรือน และการเลือกซื้ออาหารปรุงสำเร็จในชุมชน
   
   1. ร้านจำหน่ายอาหารในชุมชน เห็นความสำคัญของการปรุงอาหารที่เหมาะสมจำหน่าย โดยเริ่มจากการลดเค็ม เมื่อตรวจพบความเค็มเกินมาตรฐานที่กำหนด
   2. เจ้าหน้าที่และอสม.เป็นตัวอย่างที่ดีในการดูแลสุขภาพตนเอง สามารถให้คำแนะนำการดูแลสุขภาพคนในชุมชนได้อย่างเหมาะสม สามารถปฏิบัติได้จริง
      4.ประชาชนกลุ่มปกติ ไม่เปลี่ยนเป็นกลุ่มสงสัย/กลุ่มป่วย สามารถดูแลตนเองได้อย่างเหมาะสม และกลุ่มเสี่ยง/สงสัยป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ได้รับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามหลัก 3อ.2ส. สามารถควบคุมระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือดได้ กรณีไม่สามารถควบคุมได้ ได้รับส่งต่ออย่างเหมาะสมตามมาตรฐานวิชาชีพ และติดตามต่อเนื่องเพื่อเฝ้าระวังภาวะสุขภาพ 5.กลุ่มสงสัยโรคเบาหวาน ที่ยังปฏิเสธการตรวจ FPG ได้รับการติดตามและดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่อง โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและอสม. และเข้าสู่กระบวนการรักษาหากยังไม่สามารถคุมระดับน้ำตาลในเลือดหรือเริ่มมีอาการผิดปกติ
      6.อัตราป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวานรายใหม่ลดลง 7.ผู้ป่วยโรคเรื้อรังสามารถควบคุมโรคได้ และอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนลดลง
   3. มีการตรวจความเค็มจากอาหารในชุมชนอย่างต่อเนื่องทุกเดือน เพื่อช่วยสร้างความตระหนักในการบริโภคอาหารเค็มน้อย
      
   4. ภาคีเครือข่ายมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาวะชุมชนอย่างเหมาะสมและต่อเนื่อง

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น