กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ชื่อโครงการ โครงการพัฒนาระบบบริการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมวัณโรคในชุมชน ปีงบประมาณ 2561

ที่อยู่ ตำบลบ้านควน อำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล จังหวัด สตูล

รหัสโครงการ 61-L5307-1-15 เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 มกราคม 2561 ถึง 31 กรกฎาคม 2561

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการพัฒนาระบบบริการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมวัณโรคในชุมชน ปีงบประมาณ 2561 จังหวัดสตูล" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลบ้านควน อำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.บ้านควน ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการพัฒนาระบบบริการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมวัณโรคในชุมชน ปีงบประมาณ 2561

บทคัดย่อ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ๑. เพื่อเร่งรัดการค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในชุมชนและกลุ่มเสี่ยง (2) ๒. เพื่อให้ป่วยวัณโรคเข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพเน้นการควบคุมกำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง(DOTS) โดยญาติ หรือ อสม. (3) ๓. เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัณโรคในชุมชนนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรมในการป้องกันและควบคุมวัณโรคที่ถูกต้อง

ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่ (1) อบรมให้ความรู้แก่ อสม. เรื่องการค้นหาผู้ป่วย การรับยารักษาโรควัณโรค และ การกำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง (DOTS) โดยญาติ หรือ อสม. (2) ค้นหา/คัดกรองกลุ่มเสี่ยงเเละผู้เข้าข่ายสงสัยในชุมชน (3) สรุปผลการดำเนินงาน

ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ...

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

องค์การอนามัยโลกคาดอัตราป่วยวัณโรครายใหม่ในประเทศไทยจากการสำรวจความชุกพบว่าในปี 2557 มีประมาณ 120,000 รายคิดเป็น 171 ต่อแสนประชากร ซึ่งพบในกลุ่ม ผู้สูงอายุ แรงงานต่างด้าว ผู้ต้องขัง ผู้ติดเชื้อ HIV ผู้ป่วยเบาหวานเป็นต้น ผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานหรือดื้อยาหลักอย่างน้อย 2 ชนิดคือไอโสไนอาสิดและไรแฟมพิซินประมาณ 2,200 ราย มาจากผู้ป่วยใหม่ 1,100 ราย, ผู้ป่วยมีประวัติรักษาวัณโรคมาก่อน 1,100 ราย
วัณโรค เป็นโรคติดต่อระบบทางเดินหายใจอีกโรคหนึ่ง ที่มีการระบาดเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วในชุมชน โดยเฉพาะในชุมชนที่มีประชาชนอยู่กันแออัด ผู้ป่วยมักจะมีอาการไอต่อเนื่องเกิน ๒ สัปดาห์ เจ็บหน้าอก มีไข้ต่ำๆ หรือบางรายอาจไม่มีอาการแสดง หรือบางรายพบในผู้ป่วยติดเชื้อ HIV วัณโรคเป็นโรคติดต่อที่รายแรงและค้นหาผู้ป่วยได้ยาก เนื่องจากผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่ยอมรับการเจ็บป่วยของตนเองกลัวสังคมรังเกียจปฏิเสธการรักษาพยาบาลเพราะยังมีประชาชนบางส่วนที่มีความเข้าใจที่ผิดในเรื่องโรควัณโรคเช่นผู้ป่วยโรคเอดส์เป็นโรควัณโรคทุกรายแต่ความจริงผู้ป่วยวัณโรคไม่จำเป็นต้องเป็นโรคเอดส์ เพราะโรคเอดส์เป็นโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องดังนั้นจึงทำให้เกิดโรควัณโรคแทรกซ้อนได้ง่ายปัจจุบันโรควัณโรคมียารักษาให้หายขาดได้แต่ต้องกินยาต่อเนื่องตามระยะเวลาที่กำหนดห้ามหยุดยาหรือเพิ่มขนาดยาเองแต่ยังมีผู้ป่วยบางส่วนที่หยุดกินยาเอง เนื่องจากมีอาการแพ้ยาจากฤทธิ์ของยาทำให้ผู้ป่วยหยุดการรักษาเองและทำให้เชื้อดื้อยาจนต้องเปลี่ยนวิธีการรักษาที่ยุ่งยากขึ้นยิ่งวิธีการรักษาที่ยุ่งยากเท่าไหร่การขาดการรักษาที่ต่อเนื่องยิ่งมากเท่านั้น ซึ่งอาจส่งผลเสียให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคเพิ่มขึ้นและอาการของโรครุนแรง เกิดโรคแทรกซ้อน รักษายากใช้เวลานาน จากรายงานวัณโรคของโรงพยาบาลสตูลปี 2560 ผู้ป่วยขึ้นทะเบียนทั้งสิ้น 120 รายคิดเป็นอัตราป่วย 106.44 ต่อแสนประชากร ผลสำเร็จของการรักษาร้อยละ 86.70 ซึ่งต่ำกว่าเป้าหมายคือร้อยละ 87
สถานการณ์วัณโรคของตำบลบ้านควนพบผู้ป่วยตั้งแต่ปี2555-2561ตามลำดับดังนี้ 1,3,6,1,4,4,3 รายทุกปีตั้งแต่ 1 – 6 ราย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ตำบลบ้านควน จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาระบบบริการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมวัณโรคในชุมชน เพื่อกำหนดแนวทางการควบคุมโรคโดยมุ่งเน้น
“ค้นให้พบ จบด้วยหาย พัฒนาเครือข่ายและระบบการดูแลรักษา”กำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง(DOTS)
โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขญาติ หรือ อสม. จนรักษาหาย

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. ๑. เพื่อเร่งรัดการค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในชุมชนและกลุ่มเสี่ยง
2. ๒. เพื่อให้ป่วยวัณโรคเข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพเน้นการควบคุมกำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง(DOTS) โดยญาติ หรือ อสม.
3. ๓. เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัณโรคในชุมชนนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรมในการป้องกันและควบคุมวัณโรคที่ถูกต้อง

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. อบรมให้ความรู้แก่ อสม. เรื่องการค้นหาผู้ป่วย การรับยารักษาโรควัณโรค และ การกำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง (DOTS) โดยญาติ หรือ อสม.
2. ค้นหา/คัดกรองกลุ่มเสี่ยงเเละผู้เข้าข่ายสงสัยในชุมชน
3. สรุปผลการดำเนินงาน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

หลังจากการดำเนินโครงการเสร็จสิ้นคาดว่า อสม. มีความรู้ในเรื่องการดูแลผู้ป่วยวัณโรคด้วยการดำเนินงานแบบการกำกับการกินยาแบบมีพี่เลี้ยง(DOTS)ได้อย่างถูกต้องสามารถค้นหาผู้ที่มีอาการเข้าข่ายวัณโรคให้ได้รับการรักษาได้ทันเวลาและผู้ป่วยวัณโรคสามารถรักษาสำเร็จและไม่กลับเป็นซ้ำโดยมุ่งเน้น
“ค้นให้พบ จบด้วยหาย พัฒนาเครือข่ายและระบบการดูแลรักษา”ต่อไป

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น