โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
แบบรายงานการดำเนินงานฉบับสมบูรณ์
รายงานฉบับสมบูรณ์
โครงการ
“ โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ”
ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี
หัวหน้าโครงการ
นางภัทรพร รัตนซ้อน
ได้รับการสนับสนุนโดย กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ตะโละแมะนา
พฤษภาคม 2561
ชื่อโครงการ โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
ที่อยู่ ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี จังหวัด ปัตตานี
รหัสโครงการ 61-2986-13 เลขที่ข้อตกลง
ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 มีนาคม 2561 ถึง 31 พฤษภาคม 2561
กิตติกรรมประกาศ
"โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี
คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ตะโละแมะนา ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป
คณะทำงานโครงการ
โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
บทคัดย่อ
โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ (2) เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่
ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ...
หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"
สารบัญ
กิตติกรรมประกาศ » บทคัดย่อ » ความเป็นมา/หลักการเหตุผล » วัตถุประสงค์โครงการ » กิจกรรม/การดำเนินงาน » กลุ่มเป้าหมาย » ผลลัพธ์ที่ได้ » การประเมินผล » ปัญหาและอุปสรรค » ข้อเสนอแนะ » เอกสารประกอบอื่นๆ »
ความเป็นมา/หลักการเหตุผล
ปัญหาด้านการจัดการขยะเป็นปัญหาที่สำคัญของประเทศไทยในปัจจุบันการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากรและรูปแบบพฤติกรรมการบริโภคส่งผลให้ปัญหาขยะแนวโน้มทวีความรุนแรงและก่อให้เกิดผลกระทบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ขยะมูลฝอย เป็นปัญหาที่กำลังทวีความรุนแรง เพราะนับวันจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และเป็นปัญหาที่มีความซับซ้อนเกินกว่าจะคาดหวังว่าหน่วยงานของรัฐ หรือองค์กรท้องถิ่นจะสามารถจัดการกับปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพได้ จึงจำเป็นจะต้องอาศัยประชาชนให้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการกับปัญหา เพราะประชาชนทุกคนอยู่ในฐานะของผู้มีส่วนร่วมในการสร้างปัญหา และในฐานะของผู้ที่ต้องเข้าร่วมในการจัดการปัญหา สิ่งที่ตามมาและหลีกเลี่ยงไม่ได้จากขยายตัวของชุมชน คือ ปัญหาขยะซึ่งทวีความรุนแรงขึ้นเป็นลำดับ ปัจจุบันรูปแบบการจัดเก็บและการกำจัดของชุมชนในพื้นที่ตำบลตะโละแมะนายังอยู่ในความรับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนตำบล ยังขาดการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการร่วมกันจัดการขยะแบบบูรณาการ และยังมีประชาชนบางส่วน มีการกำจัดขยะมูลฝอยแบบไม่ถูกวิธี เช่น ยังใช้วิธีเทกองและเผาทิ้งแบบไม่ถูกสุขลักษณะ ซึ่งจะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและก่อให้เกิดปัญหาสุขอนามัยกับผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณใกล้เคียง เช่น ปัญหาของกลิ่น ปัญหาแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงต่างๆ ที่เป็นพาหะนำเชื้อโรค นอกจากนี้ยังก่อให้เกิดผลกระทบต่อคุณภาพน้ำผิวดินและน้ำใต้ดิน
ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา ในฐานะหน่วยงานสาธารณสุขในพื้นที่ ที่มีบทบาทในการส่งเสริมสุขภาพและต้องมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนและสังคม เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนในชุมชนโดยใช้ผลงานด้านวิชาการ นวัตกรรม องค์ความรู้ของทางสาธารณสุขเข้าไปแก้ปัญหาในชุมชน ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนาต้องเข้าไปช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยใช้หลักการสำคัญของรูปแบบการจัดการขยะในชุมชนเพื่อให้เกิดการจัดการที่ยั่งยืนอาศัยหลักการ 3 ข้อคือ 1.การคัดแยกและการใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย (3Rs-Reduce/Reuse/Recycle) 2.การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการจัดการแบบ ผสมผสานเพื่อลดการสิ้นเปลืองพื้นที่ฝังกลบ 3.การกำจัดขยะมูลฝอยแบบรวมกลุ่ม (Cluster) ตั้งแต่จุดเริ่มต้นของการเกิดขยะจนถึงการกำจัดครั้งสุดท้ายซึ่งต้องเริ่มต้นจากครัวเรือน จนถึงปลายทางจัดการขยะที่ได้มาตรฐาน
สถานการณ์
วัตถุประสงค์โครงการ
- เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ
- เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
กิจกรรม/การดำเนินงาน
- 1. นำเสนอและแลกเปลี่ยนข้อมูลการจัดการขยะในชุมชน 2. ให้ความรู้เรื่่องการแยกประเภทขยะ 3. ให้ความรู้เรื่องการคัดแยกขยะที่เป็นพลาสติกและขยะอันตรายออกจากขยะทั่วไป
กลุ่มเป้าหมาย
กลุ่มเป้าหมาย จำนวนที่วางไว้
กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย
กลุ่มเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน
กลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน
กลุ่มวัยทำงาน
กลุ่มผู้สูงอายุ
กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ
กลุ่มหญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอด
กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง
กลุ่มคนพิการและทุพพลภาพ
กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง
60
สำหรับการบริหารหรือพัฒนากองทุนฯ [ข้อ 10(4)]
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
- ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในการแยกประเภทของขยะได้ถูกต้อง
- ผู้เข้าร่วมอบรมเข้าใจคุณค่าของสิ่งต่างๆว่าวัสดุบางประเภทสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลายครั้งหรือสามารถเปลี่ยนเป็นเงินได้
ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน
วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
ผลลัพธ์และตัวชี้วัดผลลัพธ์**
กิจกรรมของโครงการ ผลผลิต* ผลผลิตที่ตั้งไว้ ผลผลิตที่เกิดขึ้นจริง
* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น
ส่วนที่ 2 ประเมินความพึงพอใจต่อความสำเร็จและปัญหาอุปสรรคในการดำเนินโครงการในภาพรวม
ผลการดำเนินโครงการ
สรุปผลการดำเนินโครงการ
ผลการดำเนินโครงการ/กิจกรรม:
บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการ
บรรลุตามวัตถุประสงค์บางส่วนของโครงการ
ไม่บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการ
ในการจัดอบรมมีผู้ร่วมรับการอบรมจำนวน 64 คน ประกอบด้วยกลุ่มเป้าหมาย คือ อสม. พนักงานเก็บขยะ อบต. และ ประชาชนทั่วไป ในการนี้ได้ให้ความรู้พร้อมทั้งสาธิตวิธีการป้องกันตัวเองไม่ให้สัมผัสสิ่งสกปรก โดยการใส่อุปกรณ์ป้องกันและวิธีการจัดเก็บที่ถูกต้อง ได้รับความสนใจและให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีิื
ผู้เข้าร่วมโครงการประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ อบต. เจ้าหน้าที่ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา ผู้นำชุมชน ผู้นำสาศนา ผู้ประกอบการร้านค้า กลุ่มเด็กนักเรียน ชาวบ้านตำบลตะโละแมะนา และ อสม.ตำบลตะดละแมะนา ได้รู้ได้มองเห็นปัยหาร่วมกันว่า ปัญหากลิ่นเหม็นจากขยะมูลฝอยสร้างความรำคาญให้แก่ชุมชนพักอาศัย แหล่งน้ำเน่าเสียจากการที่ขยะมูลฝอยมีอินทรีย์สารเน่าเปื่อยปะปนอยู่ เป้นอันตรายต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์และสัตว์น้ำ รวมทั้งผลเสียในด้านการใช้แหล่งน้ำเพื่อการนันทนาการ เป็นแหล่ีงเพาะพันเชื้อโรคและสัตว์นำโรคต่งๆ เช่น หนู แมลงวัน เป็นต้น
การกำจัดขยะมูลฝอยที่ไม่ถูกหลักวิชาการจะสร้างความเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้ที่อาศัยข้างเคียง รวมทั้งส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน ทำให้ชุมชนขาดความสะอาด สวยงามและเป็นระเบียบ และไม่เน่าอยู่ การสูญเสียทางเศรษฐกิจ เช่น ชุมชนจะต้องเสียค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บขนและกำจัดขยะมูลฝอย ค่าชดเชยความเสียหายในกรณีที่เกิดเพลิงไหม้ และค่ารักษาพยาบาลหากประชาชนได้รับโรคภัยไข้เจ็บจากพิษของขยะมุลฝอย ทำให้ทุกคนมองเห้นแนวทางในการจัดการขยะมูลฝอยในชุมชน 1. กำจัดขยะมูลฝอยอย่างถูกหลักวิชาการ เช่น การเผาในเตาเผาขยะ การฝังกลบอย่างถูกสุขลักาณะ และการหมักทำปุ๋ย เป้นต้น ซึ่งแต่ละวิธีมีความแตกต่างกันในด้านต้นทุนการดำเนินงาน ความพร้อมขององค์กรปริมาณและประเภทของขยะ เป็นต้น การจัดการขยะ โยอาศัยหลัก 5 R คือ - Reduce การลดปริมาณขยะ โดยลดการใช้ผลิตภัณฑ์ทีมีบรรจุภัณฑ์สิ้นเปลือง - Reuse การนำมาใช้ซ้ำ เช่น ขวดแก้ว กล่องกระดาษ กระดาษพิมพ์หน้าหลัง เป้นต้น - Repair การซ่อมแซมแก้ไขสิ่งของต่างๆให้สามารถใช้งานต่อได้ - Reject การหลีกเลี่ยงสิ่งที่ก่อให้เกิดมลพิษ - Recycle การแปรสภาพและหมุนเวียนนำกลับมาใช้ได้ใหม่ โดยนำไปผ่านกระบวนการผลิตใหม่ใหม่อีกครั้ง
การแยกขยะ เพื่อลดขยะที่ต้องนำมาไปกำจัดจริงๆให้เหลือน้อที่สุด เช่น - ขยะแห้งบางชนิดที่สามารถแปรสภาพนำมากลับมาใช้ได้อีก ได้แก่ ขวดแก้ว โลหะ พลาสติก - ขยะเปียกสามารถนำมาหมักทำปุ๋ยน้ำชีวภาพ - ขยะอันตราย เช่น หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย กระป๋องฉีดสเปรย์ ต้องมีวิธีกำจัดที่ปลอดภัย
ส่งเสริมการผลิตที่สะอาดในภาคการผลิต โดยลดการใช้วัสดุ ลดพลังงาน และลดมลพิษ เพิ่มศักยภาพการใช้ทรัพยากรหมุนเวียน การนำของเสียกลับมาใช้ประโยชน์ และการออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีอายุการใช้งานได้นานขึ้น ส่งเสริมให้ภาคธุรกิจเอกชนมีส่วนรวมลงทุนและการจัดการขยะ ให้คความรู้แก่ประชาชนในเรื่องการจัดการขยะอย่างถูกหลักวิชาการ รณรงค์และประชาสัมพันธ์ เพื่อสร้างจิตสำนึกให้ประชาชนเข้าใจและยอมรับว่าเป้นภาระหน้าที่ของตนเอง ในการร่วมมือกันจัดการขยะมูลฝอย ที่เกิดขึ้นในชุมชน
2. การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประดยชน์ใหม่มีอยู่หลายวิธีขึ้นอยู่กับสภาพและลักษณะสมบัติของขยะมูลฝอยซึ่งสามารถสรุปได้เป็น 5 แนวทางหลักๆ คือ
2.1 การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประโยชน์ให้ (Material Recovery) เป้นการนำมูลฝอยที่สามารถคัดแยกได้กลับมาใช้ใหม่ โดยจำเป้นต้องผ่านกระบวนการแปรรูปใหม่ (Recycle) หรือแปรรูป (Reuse) ก็ได้
2.2 การแปรรูปเพื่อเปลี่ยนพลังงาน (Energy Recovery) เป้การนำขยะมูลฝอยที่สามารถเปลี่ยนเป็นพลังงานความร้อนหรือเปลี่ยนเป็นรูปก๊าซชีวภาพมาเพื่อใช้ประโยชน์
2.3 การนำขยะมูลฝอยจำพวกเศษอาหารที่เหลือจากการรับประทานหรือการประกอบอาหารไปเลี้ยงสัตว์
2.4 การนำขยะมูลฝอยไปปรับสภาพให้มีประโยชน์ต่อการบำรุงรักษาดิน เช่น การนำขยะมูลฝอยสดหรือเศษอาหารมาหมักทำปุ๋ย
2.5 การนำขยะมูลฝอยปรับปรุงพื้นที่โดยนำขยะมูลฝอยมากำจัดโดยวิธีการฝังกลบอย่างถูกหลักวิชาการ (Sanitary landfill) จะได้พื้นที่สำหรับใช้ปลูกพืช สร้างสวนสาธารณะ สนามกีฬา เป็นต้น
ผลผลิตโครงการ
วัตถุประสงค์ สถานการณ์ เป้าหมาย ผลผลิต อธิบาย
1
เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ
ตัวชี้วัด : จำนวนหน่วยงาน/องค์กรที่มีนโยบายจัดการขยะที่ถูกต้อง(แห่ง)
80.00
2
เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
ตัวชี้วัด : จำนวนครัวเรือนต้นแบบด้านการจัดการขยะถูกต้อง(ครัวเรือน)
70.00
ผู้เข้าร่วมโครงการ
กลุ่มเป้าหมาย จำนวนที่วางไว้(คน) จำนวนที่เข้าร่วม(คน)
จำนวนกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด
60
กลุ่มเป้าหมาย จำนวนที่วางไว้(คน) จำนวนที่เข้าร่วม(คน)
กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย
กลุ่มเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน
-
กลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน
-
กลุ่มวัยทำงาน
-
กลุ่มผู้สูงอายุ
-
กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ
กลุ่มหญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอด
-
กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง
-
กลุ่มคนพิการและทุพพลภาพ
-
กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง
60
สำหรับการบริหารหรือพัฒนากองทุนฯ [ข้อ 10(4)]
-
บทคัดย่อ*
โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ (2) เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่
ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ...
หมายเหตุ *- บทคัดย่อ จะนำไปใส่ในส่วนบทคัดย่อของรายงานฉบับสมบูรณ์
- หากต้องการใช้ค่าเริ่มต้นของบทคัดย่อ ให้ลบข้อความในช่องบทคัดย่อ ทั้งหมด แล้วกดปุ่ม Refresh
ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะ
ปัญหาและอุปสรรค สาเหตุ ข้อเสนอแนะ
โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัด ปัตตานี
รหัสโครงการ 61-2986-13
ได้ดำเนินกิจกรรมตามที่เสนอไว้เสร็จสมบูรณ์เรียบร้อยแล้ว
................................
( นางภัทรพร รัตนซ้อน )
ผู้รับผิดชอบโครงการ
......./............/.......
โครงการ
“ โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ”
ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี
หัวหน้าโครงการ
นางภัทรพร รัตนซ้อน
พฤษภาคม 2561
ที่อยู่ ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี จังหวัด ปัตตานี
รหัสโครงการ 61-2986-13 เลขที่ข้อตกลง
ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 มีนาคม 2561 ถึง 31 พฤษภาคม 2561
กิตติกรรมประกาศ
"โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี
คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ตะโละแมะนา ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป
คณะทำงานโครงการ
โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
บทคัดย่อ
โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ (2) เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่
ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ...
หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"
สารบัญ
| กิตติกรรมประกาศ | » |
| บทคัดย่อ | » |
| ความเป็นมา/หลักการเหตุผล | » |
| วัตถุประสงค์โครงการ | » |
| กิจกรรม/การดำเนินงาน | » |
| กลุ่มเป้าหมาย | » |
| ผลลัพธ์ที่ได้ | » |
| การประเมินผล | » |
| ปัญหาและอุปสรรค | » |
| ข้อเสนอแนะ | » |
| เอกสารประกอบอื่นๆ | » |
ความเป็นมา/หลักการเหตุผล
ปัญหาด้านการจัดการขยะเป็นปัญหาที่สำคัญของประเทศไทยในปัจจุบันการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากรและรูปแบบพฤติกรรมการบริโภคส่งผลให้ปัญหาขยะแนวโน้มทวีความรุนแรงและก่อให้เกิดผลกระทบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ขยะมูลฝอย เป็นปัญหาที่กำลังทวีความรุนแรง เพราะนับวันจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และเป็นปัญหาที่มีความซับซ้อนเกินกว่าจะคาดหวังว่าหน่วยงานของรัฐ หรือองค์กรท้องถิ่นจะสามารถจัดการกับปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพได้ จึงจำเป็นจะต้องอาศัยประชาชนให้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการกับปัญหา เพราะประชาชนทุกคนอยู่ในฐานะของผู้มีส่วนร่วมในการสร้างปัญหา และในฐานะของผู้ที่ต้องเข้าร่วมในการจัดการปัญหา สิ่งที่ตามมาและหลีกเลี่ยงไม่ได้จากขยายตัวของชุมชน คือ ปัญหาขยะซึ่งทวีความรุนแรงขึ้นเป็นลำดับ ปัจจุบันรูปแบบการจัดเก็บและการกำจัดของชุมชนในพื้นที่ตำบลตะโละแมะนายังอยู่ในความรับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนตำบล ยังขาดการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการร่วมกันจัดการขยะแบบบูรณาการ และยังมีประชาชนบางส่วน มีการกำจัดขยะมูลฝอยแบบไม่ถูกวิธี เช่น ยังใช้วิธีเทกองและเผาทิ้งแบบไม่ถูกสุขลักษณะ ซึ่งจะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและก่อให้เกิดปัญหาสุขอนามัยกับผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณใกล้เคียง เช่น ปัญหาของกลิ่น ปัญหาแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงต่างๆ ที่เป็นพาหะนำเชื้อโรค นอกจากนี้ยังก่อให้เกิดผลกระทบต่อคุณภาพน้ำผิวดินและน้ำใต้ดิน
ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา ในฐานะหน่วยงานสาธารณสุขในพื้นที่ ที่มีบทบาทในการส่งเสริมสุขภาพและต้องมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนและสังคม เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนในชุมชนโดยใช้ผลงานด้านวิชาการ นวัตกรรม องค์ความรู้ของทางสาธารณสุขเข้าไปแก้ปัญหาในชุมชน ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนาต้องเข้าไปช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยใช้หลักการสำคัญของรูปแบบการจัดการขยะในชุมชนเพื่อให้เกิดการจัดการที่ยั่งยืนอาศัยหลักการ 3 ข้อคือ 1.การคัดแยกและการใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย (3Rs-Reduce/Reuse/Recycle) 2.การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการจัดการแบบ ผสมผสานเพื่อลดการสิ้นเปลืองพื้นที่ฝังกลบ 3.การกำจัดขยะมูลฝอยแบบรวมกลุ่ม (Cluster) ตั้งแต่จุดเริ่มต้นของการเกิดขยะจนถึงการกำจัดครั้งสุดท้ายซึ่งต้องเริ่มต้นจากครัวเรือน จนถึงปลายทางจัดการขยะที่ได้มาตรฐาน
สถานการณ์
วัตถุประสงค์โครงการ
- เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ
- เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
กิจกรรม/การดำเนินงาน
- 1. นำเสนอและแลกเปลี่ยนข้อมูลการจัดการขยะในชุมชน 2. ให้ความรู้เรื่่องการแยกประเภทขยะ 3. ให้ความรู้เรื่องการคัดแยกขยะที่เป็นพลาสติกและขยะอันตรายออกจากขยะทั่วไป
กลุ่มเป้าหมาย
| กลุ่มเป้าหมาย | จำนวนที่วางไว้ | |
|---|---|---|
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย | ||
| กลุ่มเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน | ||
| กลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน | ||
| กลุ่มวัยทำงาน | ||
| กลุ่มผู้สูงอายุ | ||
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ | ||
| กลุ่มหญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอด | ||
| กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง | ||
| กลุ่มคนพิการและทุพพลภาพ | ||
| กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง | 60 | |
| สำหรับการบริหารหรือพัฒนากองทุนฯ [ข้อ 10(4)] |
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
- ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในการแยกประเภทของขยะได้ถูกต้อง
- ผู้เข้าร่วมอบรมเข้าใจคุณค่าของสิ่งต่างๆว่าวัสดุบางประเภทสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลายครั้งหรือสามารถเปลี่ยนเป็นเงินได้
ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน
| วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ ผลลัพธ์และตัวชี้วัดผลลัพธ์** กิจกรรมของโครงการ | ผลผลิต* | |
|---|---|---|
| ผลผลิตที่ตั้งไว้ | ผลผลิตที่เกิดขึ้นจริง | |
* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น
ส่วนที่ 2 ประเมินความพึงพอใจต่อความสำเร็จและปัญหาอุปสรรคในการดำเนินโครงการในภาพรวม
ผลการดำเนินโครงการ
สรุปผลการดำเนินโครงการ
ผลการดำเนินโครงการ/กิจกรรม:
บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการ
บรรลุตามวัตถุประสงค์บางส่วนของโครงการ
ไม่บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการ
ในการจัดอบรมมีผู้ร่วมรับการอบรมจำนวน 64 คน ประกอบด้วยกลุ่มเป้าหมาย คือ อสม. พนักงานเก็บขยะ อบต. และ ประชาชนทั่วไป ในการนี้ได้ให้ความรู้พร้อมทั้งสาธิตวิธีการป้องกันตัวเองไม่ให้สัมผัสสิ่งสกปรก โดยการใส่อุปกรณ์ป้องกันและวิธีการจัดเก็บที่ถูกต้อง ได้รับความสนใจและให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีิื
ผู้เข้าร่วมโครงการประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ อบต. เจ้าหน้าที่ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา ผู้นำชุมชน ผู้นำสาศนา ผู้ประกอบการร้านค้า กลุ่มเด็กนักเรียน ชาวบ้านตำบลตะโละแมะนา และ อสม.ตำบลตะดละแมะนา ได้รู้ได้มองเห็นปัยหาร่วมกันว่า ปัญหากลิ่นเหม็นจากขยะมูลฝอยสร้างความรำคาญให้แก่ชุมชนพักอาศัย แหล่งน้ำเน่าเสียจากการที่ขยะมูลฝอยมีอินทรีย์สารเน่าเปื่อยปะปนอยู่ เป้นอันตรายต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์และสัตว์น้ำ รวมทั้งผลเสียในด้านการใช้แหล่งน้ำเพื่อการนันทนาการ เป็นแหล่ีงเพาะพันเชื้อโรคและสัตว์นำโรคต่งๆ เช่น หนู แมลงวัน เป็นต้น
การกำจัดขยะมูลฝอยที่ไม่ถูกหลักวิชาการจะสร้างความเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้ที่อาศัยข้างเคียง รวมทั้งส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน ทำให้ชุมชนขาดความสะอาด สวยงามและเป็นระเบียบ และไม่เน่าอยู่ การสูญเสียทางเศรษฐกิจ เช่น ชุมชนจะต้องเสียค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บขนและกำจัดขยะมูลฝอย ค่าชดเชยความเสียหายในกรณีที่เกิดเพลิงไหม้ และค่ารักษาพยาบาลหากประชาชนได้รับโรคภัยไข้เจ็บจากพิษของขยะมุลฝอย ทำให้ทุกคนมองเห้นแนวทางในการจัดการขยะมูลฝอยในชุมชน 1. กำจัดขยะมูลฝอยอย่างถูกหลักวิชาการ เช่น การเผาในเตาเผาขยะ การฝังกลบอย่างถูกสุขลักาณะ และการหมักทำปุ๋ย เป้นต้น ซึ่งแต่ละวิธีมีความแตกต่างกันในด้านต้นทุนการดำเนินงาน ความพร้อมขององค์กรปริมาณและประเภทของขยะ เป็นต้น การจัดการขยะ โยอาศัยหลัก 5 R คือ - Reduce การลดปริมาณขยะ โดยลดการใช้ผลิตภัณฑ์ทีมีบรรจุภัณฑ์สิ้นเปลือง - Reuse การนำมาใช้ซ้ำ เช่น ขวดแก้ว กล่องกระดาษ กระดาษพิมพ์หน้าหลัง เป้นต้น - Repair การซ่อมแซมแก้ไขสิ่งของต่างๆให้สามารถใช้งานต่อได้ - Reject การหลีกเลี่ยงสิ่งที่ก่อให้เกิดมลพิษ - Recycle การแปรสภาพและหมุนเวียนนำกลับมาใช้ได้ใหม่ โดยนำไปผ่านกระบวนการผลิตใหม่ใหม่อีกครั้ง
การแยกขยะ เพื่อลดขยะที่ต้องนำมาไปกำจัดจริงๆให้เหลือน้อที่สุด เช่น - ขยะแห้งบางชนิดที่สามารถแปรสภาพนำมากลับมาใช้ได้อีก ได้แก่ ขวดแก้ว โลหะ พลาสติก - ขยะเปียกสามารถนำมาหมักทำปุ๋ยน้ำชีวภาพ - ขยะอันตราย เช่น หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย กระป๋องฉีดสเปรย์ ต้องมีวิธีกำจัดที่ปลอดภัย
ส่งเสริมการผลิตที่สะอาดในภาคการผลิต โดยลดการใช้วัสดุ ลดพลังงาน และลดมลพิษ เพิ่มศักยภาพการใช้ทรัพยากรหมุนเวียน การนำของเสียกลับมาใช้ประโยชน์ และการออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีอายุการใช้งานได้นานขึ้น ส่งเสริมให้ภาคธุรกิจเอกชนมีส่วนรวมลงทุนและการจัดการขยะ ให้คความรู้แก่ประชาชนในเรื่องการจัดการขยะอย่างถูกหลักวิชาการ รณรงค์และประชาสัมพันธ์ เพื่อสร้างจิตสำนึกให้ประชาชนเข้าใจและยอมรับว่าเป้นภาระหน้าที่ของตนเอง ในการร่วมมือกันจัดการขยะมูลฝอย ที่เกิดขึ้นในชุมชน
2. การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประดยชน์ใหม่มีอยู่หลายวิธีขึ้นอยู่กับสภาพและลักษณะสมบัติของขยะมูลฝอยซึ่งสามารถสรุปได้เป็น 5 แนวทางหลักๆ คือ
2.1 การนำขยะมูลฝอยกลับมาใช้ประโยชน์ให้ (Material Recovery) เป้นการนำมูลฝอยที่สามารถคัดแยกได้กลับมาใช้ใหม่ โดยจำเป้นต้องผ่านกระบวนการแปรรูปใหม่ (Recycle) หรือแปรรูป (Reuse) ก็ได้
2.2 การแปรรูปเพื่อเปลี่ยนพลังงาน (Energy Recovery) เป้การนำขยะมูลฝอยที่สามารถเปลี่ยนเป็นพลังงานความร้อนหรือเปลี่ยนเป็นรูปก๊าซชีวภาพมาเพื่อใช้ประโยชน์
2.3 การนำขยะมูลฝอยจำพวกเศษอาหารที่เหลือจากการรับประทานหรือการประกอบอาหารไปเลี้ยงสัตว์
2.4 การนำขยะมูลฝอยไปปรับสภาพให้มีประโยชน์ต่อการบำรุงรักษาดิน เช่น การนำขยะมูลฝอยสดหรือเศษอาหารมาหมักทำปุ๋ย
2.5 การนำขยะมูลฝอยปรับปรุงพื้นที่โดยนำขยะมูลฝอยมากำจัดโดยวิธีการฝังกลบอย่างถูกหลักวิชาการ (Sanitary landfill) จะได้พื้นที่สำหรับใช้ปลูกพืช สร้างสวนสาธารณะ สนามกีฬา เป็นต้น
ผลผลิตโครงการ
| วัตถุประสงค์ | สถานการณ์ | เป้าหมาย | ผลผลิต | อธิบาย | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ ตัวชี้วัด : จำนวนหน่วยงาน/องค์กรที่มีนโยบายจัดการขยะที่ถูกต้อง(แห่ง) |
80.00 |
|
||
| 2 | เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ ตัวชี้วัด : จำนวนครัวเรือนต้นแบบด้านการจัดการขยะถูกต้อง(ครัวเรือน) |
70.00 |
|
ผู้เข้าร่วมโครงการ
| กลุ่มเป้าหมาย | จำนวนที่วางไว้(คน) | จำนวนที่เข้าร่วม(คน) | |
|---|---|---|---|
| จำนวนกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด | 60 | ||
| กลุ่มเป้าหมาย | จำนวนที่วางไว้(คน) | จำนวนที่เข้าร่วม(คน) | |
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย | |||
| กลุ่มเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน | - | ||
| กลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน | - | ||
| กลุ่มวัยทำงาน | - | ||
| กลุ่มผู้สูงอายุ | - | ||
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ | |||
| กลุ่มหญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอด | - | ||
| กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง | - | ||
| กลุ่มคนพิการและทุพพลภาพ | - | ||
| กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง | 60 | ||
| สำหรับการบริหารหรือพัฒนากองทุนฯ [ข้อ 10(4)] | - |
บทคัดย่อ*
โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อเพิ่มจำนวนหน่วยงานที่มีนโยบายจัดการขยะ (2) เพื่อเพิ่มจำนวนครัวเรือนต้นแบบในจัดการขยะ
ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่
ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ...
หมายเหตุ *
ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะ
| ปัญหาและอุปสรรค | สาเหตุ | ข้อเสนอแนะ |
|---|---|---|
|
|
|
โครงการการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัด ปัตตานี
รหัสโครงการ 61-2986-13
ได้ดำเนินกิจกรรมตามที่เสนอไว้เสร็จสมบูรณ์เรียบร้อยแล้ว
( นางภัทรพร รัตนซ้อน )
ผู้รับผิดชอบโครงการ
......./............/.......