กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

คนไทยรู้จักใช้เตยมาทําเป็นเครื่องจักสานเพื่อประดิษฐ์เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ในครัวเรือนมาตั้งแต่สมัยอดีต โดยเฉพาะการสานเสื่อเพื่อใช้สําหรับปูนั่ง ปูนอน และเป็นสิ่งสําคัญที่ใช้ในพิธีแต่งงานของชาวไทยมุสลิม เนื่องจากเตยมีคุณสมบัติที่เหนียวและทน ประกอบกับเป็นพืชที่สามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่นเรามักพบต้นเตยเจริญเติบโตได้ดีในสภาพพื้นที่ชื้นแฉะและมีดินทรายปนอยู่ หรือในพื้นที่ที่มีสภาพเป็นป่าบริเวณลําธาร และริมชายหาด มีเตยหลายชนิดที่สามารถนํามาใช้จักสานได้ส่วนใหญ่อยู่ในวงศ์ PANDANACEAE ซึ่งเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ได้แก่ เตยหนาม เตยปาหนัน หรือเตยลําเจียก ซึ่งพบมากในภาคใต้เนื่องจากเส้นใยของใบเตยมีคุณสมบัติที่เหนียวและทนเหมาะต่อการนํามาเครื่องจักสาน เช่น เตยหนาม (PentaspadonvelutinusHook.f.) จังหวัดสตูล เรียกว่า “เตยนะ” จังหวัดระนองเรียกว่า “เตยหนาม” หรือ “เตยน้ำ” ลักษณะของใบและการแตกกอคล้ายต้นสับปะรด ใบใหญ่ หนา และยาวประมาณ 1.5-2 เมตรริมใบมีหนามมาก ส่วน เตยปาหนัน (PandanusodoratissimusLinn.f.) ภาคกลางเรียกว่า “ลําเจียก” หรือ “การะเกด” ประเทศมาเลเซียและจังหวัดนราธิวาสเรียกว่า “ปาแนะ” ต้นเจริญขึ้นเป็นกอ ใบเป็นพุ่มและแตกกิ่งใบยาว พบมากบริเวณริมหาด ชายทะเล ป่าโกงกาง ชาวบ้านนิยมนําใบเตยมาจักสานเป็นเครื่องใช้ต่างๆ เช่น เสื่อ กระเป๋า และหมวก
องค์การบริหารส่วนตำบลนาเกตุ เป็นหน่วยงานที่ส่งเสริมการศึกษา ให้เด็กในศูนย์พัฒนาเด็กบ้านคลองช้างมีจินตนาการในการคิดที่มีลักษณะที่พึ่งประสงค์และการมีส่วนร่วมการพัฒนาของเด็กโดยมีผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการสร้างฝันพัฒนาจินตนาการเด็กสานปลาตะเพียนใบเตยหนาม ตะกล้อแก่เด็กเพื่อการปลูกฝังภูมิปัญญาชาวบ้านให้คงอยู่ต่อไป และการพัฒนาท้องถิ่น การศึกษา โดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ.2537 และแก้ไขเพิ่มเติมฉบับที่ 3 พ.ศ.2542 มาตรา 67 ข้อ 8 และพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ.2542 มาตรา ๑๖(๑๑)การสร้างสรรค์งานหัตถกรรมจากใบเตย เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาโดยช่างฝีมือพื้นบ้านจนเป็นงานหัตถกรรมประจําถิ่นที่สร้างรายได้และเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจในภาคใต้นั้น สามารถพบได้ในหลายจังหวัด เช่น ตรัง กระบี่ ระนอง ยะลา และนราธิวาส ซึ่งมีการรวมกลุ่มกันเพื่อทําเครื่องจักสานสร้างรายได้เป็นอาชีพหลักและอาชีพเสริม ซึ่งในบางท้องถิ่น ภูมิปัญญาด้านนี้อยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญหาย ซึ่งมีผู้สืบสานภูมิปัญญาการทําเครื่องจักสานจากใบเตยหนามอยู่เพียงหนึ่งครัวเรือนเท่านั้น ซึ่งทางสภาวัฒนธรรมอบต.นาเกตุตระหนักแล้วเห็นว่า หากภูมิปัญญาด้านนี้ไม่ได้รับการส่งเสริม คงสูญหายไป เนื่องจากลักษณะและสภาพโครงสร้างทางสังคม แนวความคิด ค่านิยมของคนรุ่นใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย มีการพึ่งพาผลผลิตจากเทคโนโลยีกันมากขึ้น จึงทําให้งานช่างฝีมือด้านนี้ค่อยๆ เลือนหายไป ปัจจุบันสภาวัฒนธรรมจังหวัดระนองได้ส่งเสริมให้มีการถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านงานหัตถกรรมนี้แก่กลุ่มเยาวชน เพื่อให้เด็กและเยาวชนในท้องถิ่นได้เรียนรู้และเข้าใจวิถีชีวิตของบรรพบุรุษที่สืบทอดภูมิปัญญาต่อๆกันมา และอนุรักษ์ภูมิปัญญานี้ให้คงอยู่ต่อไป