กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเด็กแรกเกิด - 5 ปี ปีงบประมาณ 2564 จังหวัดสตูล" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลกำแพง อำเภอละงู จังหวัดสตูล

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กำแพง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเด็กแรกเกิด - 5 ปี ปีงบประมาณ 2564

บทคัดย่อ

โครงการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเด้กแรกเกิด - 5 ปี ปีงบประมาณ 2564 หน่วยงานที่รับผิดชอบ ศูนย์สุขภาพชุมชนกำแพง ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพง จำนวน 57,025 บาท โดยมีวัตถุประสงค์โครงการ เพื่อส่งเสริมให้บิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง มีความรู้ในการเลี้ยงดูบุตรหลานที่เหมาะสมตามวัย และพัฒนาการสมวัยทั้ง 4 ด้าน ให้เหมาะสมตามวัย ตัวชี้วัดความสำเร็จ (1) ร้อยละ 80 บิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง/ผู้เข้าร่ววมกิจกรรม มีความรู้ในการเลี้ยงดูบุตรที่เหมาะสมตามวัย (2) ร้อยละ 85 เด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด - 5 ปี มีพัฒนาการสมวัย ทั้ง 4 ด้าน ตามแบบประเมิน DSPM

กิจกรรมที่ดำเนินการ ดังนี้

• กิจกรรมที่ 1 เผยแพร่ประชาสัมพันธ์ โดยอาสาสมัครสาธารณสุข และประชาสัมพันธ์เสียงตามสาย
• กิจกรรมที่ 2 ดำเนินกิจกรรมให้ความรู้บิดา-มารดา หรือผู้ปกครองเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด-5 ปี
• กิจกรรมที่ 3 ดำเนินกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และระดมสมอง
• กิจกรรมที่ 4 ดำเนินกิจกรรมรับสมัครผู้เข้าร่วมโครงการที่สนใจ 20 คน เพื่อสร้างครอบครัวต้นแบบ
• กิจกรรมที่ 5 รายงานผลโครงการและแลกเปลี่ยนเรียนรู้

ผลการดำเนินงาน

1. มีการประชาสัมพันธ์โดยอาสาสมัครสาธารณสุขและประชาสัมพันธ์เสียงตามสายในชุมชน ทั้ง 12 หมู่บ้าน ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพง ร้อยละ 100 โดยบิดา-มารดา หรือผู้ปกครองเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด - 5 ปี สมัครเข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 100 คน

2. บิดา - มารดา หรือผู้ปกครองเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด - 5 ปี ได้รับความรู้ เรื่องการดูแลสุขภาพอนามัย การได้รับวัคซีน ทันตสุขภาพ การเจริญเติบโต และภาวะโภชนาการ พัฒนาการตามกลุ่มวัย และการสร้างสัมพันธภาพในครอบครัว

3. ผู้เข้าร่วมโครงการเข้าร่วมกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และระดมพลังสมอง ร้อยละ 100

4. กิจกรรมสร้างครอบครัวต้นแบบ โดยมีผู้เข้าร่วมสนใจเข้าร่วมโครงการ 20 คน ร้อยละ 100 และผ่านการประเมิน DSPM 5 ด้าน และมีการมอบเกียรติบัตรเพื่อสร้างแรงจูงใจให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ทั้ง 20 คน

ซึ่งการดำเนินโครงการครั้งนี้ บิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง / ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ใรความรู้ในการเลี้ยงดูบุตรที่เหมาะสมตามวัย โดยประเมินตามแบบประเมินความรู้ ผ่านร้อยละ 85 และเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด - 5 ปี มีพัฒนาการสมวัย ทั้ง 4 ด้าน โดยใช้แบบประเมิน DSPM ผ่านร้อยละ 76

ปัญหาอุปสรรค

• เนื่องจากระยะเวลาการจัดทำโครงการมีสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-19) จึงทำให้การดำเนินโครงการต้องอยู่ภายใต้มาตรการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโน่า 2019 (COVID-19) จึงทำให้บางกิจกรรมมีข้อจำกัดที่ต้องปรับเปลี่ยนเพื่อความเหมาะสมกับสถานการณ์

• บางกิจกรรมที่ต้องทำร่วมกับเด็กปฐมวัยต้องใช้ระยะเวลานานมากขึ้น เพื่อให้ได้ความร่วมมือจากเด็กปฐมวัย ทำให้กิจกรรมลล่าช้า

• ผู้ปกครองในปัจจุบันต้องทำงานนอกบ้าน ไม่ค่อยมีเวลาในการส่งเสริมพัฒนาการลูก ส่วนใหญ่ลูกอยู่กับผู้สูงอายุ

ข้อเสนอแนะ

• ปฏิบัติตามมาตรการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมการปพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)

• ติดตามการกระตุ้นและการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยกับบิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง อย่างสม่ำเสมอ เพื่อความต่อเนื่องและพัฒนาการที่สมวัย

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ในปัจจุบันการเลี้ยงดูเด็กให้เติบใหญ่เพื่อเป็นประชากรที่มีคุณภาพ และเป็นอนาคตที่ดีของประเทศ บิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง จะต้องให้ความสำคัญเรื่องการเลี้ยงดูตั้งแต่แรกเกิด ตั้งแต่เรื่องสุขภาพอนามัย การอุปโภค บริโภค และพัฒนาการของเด็กปฐมวัย ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าวิตกกังวลมากเนื่องจากส่งผลกระทบต่อร่างกายและจิตใจก่อให้เกิดโรคเรื้อรังชนิดต่างๆและภาพรวมแนวโน้มสงสัยพัฒนาการล่าช้าในทุกๆด้าน ไม่ว่าจะเป็นด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญาเนื่องจากสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไป โดยที่ บิดา-มารดา หรือผู้ปกครองขาดความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย การดูแลรักษาสุขภาพอนามัยของตนเอง การอุปโภค บริโภค ดังนั้นจึงไม่คำนึงถึงผลกระทบ หรือความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดผลต่อสุขภาพ ของเด็กในอนาคต ซึ่งศูนย์สุขภาพชุมชนกำแพง เป็นหน่วยบริการสาธารณสุขในพื้นที่ ที่มีบทบาทหน้าที่ในการสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การฟื้นฟูสมรรถภาพและ การรักษาพยาบาลเชิงรุกที่จำเป็นต่อสุขภาพและการดำรงชีวิต ซึ่งสอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๖๖๔ ) ในส่วนที่ ๔ ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร์ที่ ๑ การเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพทุนมนุษย์ ด้านพัฒนาศักยภาพคนให้มีทักษะความรู้และความสามารถในการดำรงชีวิตอย่างมีคุณค่า โดยการส่งเสริมให้เด็กปฐมวัย มีการพัฒนาทักษะสมองและทักษะทางสังคมที่เหมาะสม

จากการสำรวจพบว่าสาเหตุที่ทำให้เด็กพัฒนาการไม่สมวัยมาจากเด็กที่มีปัญหาสุขภาพต่างๆ เช่น เจ็บป่วยบ่อย น้ำหนักเกินหรือต่ำกว่าเกณฑ์ปกติได้รับวัคซีนขั้นพื้นฐานล่าช้ากว่าเกณฑ์ที่กำหนด คิดเป็นร้อยละ ๘๐ไม่ได้รับการส่งเสริมพัฒนาการตามวัย สงสัยพัฒนาการล่าช้า ร้อยละ ๗๒.๘๐การเลี้ยงดูแบบสมัยใหม่โดยใช้โทรศัพท์ในการเลี้ยงดูลูก อาจส่งผลระยะยาวทำให้เกิดสมาธิสั้น อารมณ์ก้าวร้าว หงุดหงิดง่าย เอาแต่ใจตนเอง และจากการตรวจสุขภาพและคัดกรองพัฒนาการเด็กปฐมวัยในคลินิกส่งเสริมสุขภาพเด็กดีศูนย์สุขภาพชุมชนกำแพง ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพง ระหว่างปี พ.ศ.๒๕๖๑ - ๒๕๖๓ ยังพบปัญหาพัฒนาการสงสัยล่าช้าน้อยกว่า ร้อยละ๘๕ คิดเป็นร้อยละ ๗๒.๘๐ จากเด็ก ๐ – ๕ ปี ทั้งหมด ๗๗๒ ราย

ดังนั้นศูนย์สุขภาพชุมชนกำแพง จึงเห็นความสำคัญต่อการพัฒนาเด็กปฐมวัย เพื่อให้เด็กแรกเกิด – ๕ ปี มีพัฒนาการที่สมวัยทั้ง๔ ด้าน ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ – จิตใจ ด้านสังคมและสติปัญญา โดยจัดทำโครงการนี้ขึ้นเพื่อส่งเสริมให้บิดา-มารดา และผู้ดูแลเด็ก มีความรู้และทักษะการเลี้ยงดูเด็กที่ถูกต้อง ทั้ง ๔ ด้าน และมีสัมพันธภาพอันดีในครอบครัว เพื่อให้เด็กเติบใหญ่เป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพและเป็นกำลังหลักในการพัฒนาประเทศต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อส่งเสริมให้บิดา-มารดา หรือผู้ปกครอง มีความรู้ในการเลี้ยงดูบุตรหลานที่เหมาะสมตามวัย
2. เพื่อส่งเสริมให้เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการสมวัยทั้ง ๔ ด้าน ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านสติปัญญาให้เหมาะสมตามวัย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. เผยแพร่ประชาสัมพันธ์ โดยอาสาสมัครสาธารณสุข และประชาสัมพันธ์เสียงตามสาย
2. อบรมให้ความรู้บิดา-มารดา หรือผู้ปกครองเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด-5 ปี
3. แลกเปลี่ยนเรียนรู้และระดมพลังสมอง
4. รับสมัครผู้เข้าร่วมโครงการที่สนใจ ๒๐ คน เพื่อสร้างครอบครัวต้นแบบ
5. สรุปผลโครงการและการดำเนินกิจกรรม

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

๑. บิดา – มารดาหรือผู้ปกครองเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิด – ๕ ปี / ผู้สังเกตการณ์ มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องเกี่ยวกับการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย การดูแลรักษาสุขภาพอนามัย การอุปโภค บริโภค พัฒนาการของเด็กทั้งทางร่างกาย จิตใจ-อารมณ์ และสังคม ที่เหมาะสมตามวัย

๒. เด็กปฐมวัยแรกเกิด – ๕ ปี มีพัฒนาการที่สมวัยทั้ง ๔ ด้าน

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น