กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ชื่อโครงการ โครงการเด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค

ที่อยู่ ตำบลกำแพง อำเภอละงู จังหวัดสตูล จังหวัด สตูล

รหัสโครงการ 2564 – L8010 – 2 - 02 เลขที่ข้อตกลง 07/2564

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2563 ถึง 30 กันยายน 2564

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการเด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค จังหวัดสตูล" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลกำแพง อำเภอละงู จังหวัดสตูล

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กำแพง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการเด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค

บทคัดย่อ

โครงการเด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค ของโรงเรียนบ้านปิใหญ่ ปีการศึกษา 2564 ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีสุขภาพช่องปากที่ดีและมีอัตราฟันผุลดลง 2. เพื่อแก้ไข ส่งเสริมและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเด็กที่มีปัญหาทุพโภชนาการ 3. เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้สมุนไพรไทยและให้นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้น มีกิจกรรมดำเนินการ
1.อบรม
กิจกรรมที่ 1.1 สุขภาพช่องปากและฟัน โดยอบรมบรรยายให้ความรู้เรื่องสุขภาพช่องปากและฟันการแปรงฟันที่ถูกวิธี สร้างแกนนำนักเรียน ให้นักเรียนแปรงฟันหลังรับประทานอาหารเที่ยงทุกวัน จัดรายการเสียงตามสายให้ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปาก จัดกิจกรรมตอบปัญหาสุขภาพช่องปาก และจัดประกวดหนูน้อยฟันดีโดยมีกลุ่มเป้าหมาย นักเรียน ป.1-ป.2 จำนวน 90 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 30 คน ครู บุคลากร จำนวน 10 คน และตัวชี้วัดความสำเร็จ ร้อยละ 100 มีการเฝ้าระวังและติดตามการดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน นักเรียนร้อยละ 70 มีภาวะฟันผุลดลง นักเรียน ครูและผู้ปกครองไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 มีความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปากละฟัน พบว่า มีการเฝ้าระวังและติดตามการดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน ร้อยละ 100 นักเรียนร้อยละ 70 มีภาวะฟันผุลดลง ผลจากการทดสอบความรู้ก่อนการอบรม คิดเป็นร้อยละ 67.50 และผลจากการทดสอบความรู้หลังการอบรม คิดเป็นร้อยละ 83.42
กิจกรรมที่ 1.2 อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับภาวะทุพโภชนาการ มีการเฝ้าระวังและติดตามภาวะทุพโภชนาการเด็ก ให้ความรู้เกี่ยวกับภาวะโภชนาการเด็ก แก่นักเรียน ผู้ปกครองเด็กที่มีปัญหาภาวะโภชนาการปรับเปลี่ยนพฟติกรรมเด็กที่มีปัญหาโภชนาการแต่ละราย ส่งเสริมให้เด็กบริโภคนมรสจืด โดยมีกลุ่มเป้าหมายทั้งหมดจำนวน 94 คน และตัวชี้วัดความสำเร็จ นักเรียนและผู้ปกครองของนักเรียน ที่มีปัญหาทุพโภชนาการร้อยละ 80 มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะทุพโภชนาการ นักเรียนที่มีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ร้อยละ 80 มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นอยู่ในสภาวะปกติ นักเรียนที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ร้อยละ 80 มีน้ำหนักลดลงอยู่ในภาวะปกตินักเรียนที่มีส่วนสูงไม่เป็นไปตามเกณฑ์ได้รับการแก้ไข ร้อยละ 100 พบว่า ผลจากการทดสอบความรู้ก่อนการอบรม คิดเป็นร้อยละ 67.13 และผลจากการทดสอบความรู้หลังการอบรม คิดเป็นร้อยละ 83.94 นักเรียนที่มีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ร้อยละ 84.21 มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นอยู่ในสภาวะปกติ นักเรียนที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ร้อยละ 80 มีน้ำหนักลดลงอยู่ในภาวะปกติ นักเรียนที่มีส่วนสูงไม่เป็นไปตามเกณฑ์ได้รับการแก้ไข ร้อยละ 100
กิจกรรมที่ 1.3 อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษ/สมุนไพรไทย โดยให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษ/สมุนไพรไทย การแปรรูปสมุนไพร และนำมาใช้ประโยชน์ นำผักที่ปลูกมาประกอบอาหารกลางวันให้กับเด็กนักเรียนเพื่อให้เด็กได้บริโภคผักที่ปลอดสารพิษ โดยมีกลุ่มเป้าหมายนักเรียน ป.1-ป.6 จำนวน 40 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 20 คน ครู บุคลากร จำนวน 10 คน และมีตัวชี้วัดความสำเร็จ นักเรียน ผู้ปกครองและครู ร้อยละ 80 มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษและการนำสมุนไพรมาแปรรูปและใช้ประโยชน์ นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้น ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 พบว่า ผลจากการทดสอบความรู้ก่อนการอบรม คิดเป็นร้อยละ 66.11 และผลจากการทดสอบความรู้หลังการอบรม คิดเป็นร้อยละ 84.11 นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้น ร้อยละ 90.09
2. ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ ชีวีปลอดโรค
กิจกรรมที่ 2.1 ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ ชีวีปลอดโรค ปรับปรุงสถานที่ในโรงเรียน เตรียมสถานที่เพาะปลูกผัก/สมุนไพร นักเรียนและบุคลากรในโรงเรียนร่วมกันปลูกผัก สมุนไพรและดูแลผัก สมุนไพรตลอดจนการเก็บเกี่ยวทำน้ำหมักชีวภาพ และเรียนรู้เกี่ยวกับสมุนไพร นำผักที่ปลูกส่งเสริมเป็นอาหารกลางวันและนำสมุนไพรมาแปรรูป โดยมีกลุ่มเป้าหมาย นักเรียน ป.1-ป.6 จำนวน 40 คน ผู้ปกครองนักเรียนจำนวน 20 คน ครู บุคลากร จำนวน 10 คน และมีตัวชี้วัดความสำเร็จ นักเรียน ผู้ปกครองและครู ร้อยละ 80 มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษและการนำสมุนไพรมาแปรรูปและใช้ประโยชน์นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้น ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 พบว่า ผลจากการทดสอบความรู้ก่อนการอบรม คิดเป้นร้อยละ 66.11 และผลจากการทดสอบความรู้หลังการอบรม คิดเป็นร้อยละ 84.11 นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้นร้อยละ 90.09
โรงเรียนได้ดำเนินการตามระบบ PDCA โดยบูรณาการเข้ากับกิจกรรมต่างๆ ของโรงเรียน ได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครอง ผู้นำชุมชนและวิทยากรจากภายนอก มาจัดกิจกรรมทุกกิจกรรมให้บรรลุตามเป้าหมาย เห็นได้จากนักเรียน ผู้ปกครอง ในชุมชนมีการแก้ไข ส่งเสริมและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพอนามัยที่ดีขึ้น โดยใช้กระบวนการและความรู้ที่ได้รับจากการจัดกิจกรรมในโครงการสามารถทำให้นักเรียนมีสุขภาพช่องปากและฟันดีขึ้น ภาวะทุพโภชนาการลดลง นักเรียนได้รับประทานผักที่ปลอดสารพิษ รู้จักนำสมุนไพรไปแปรรูปและใช้ประโยชน์

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โครงการเด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค เป็นโครงการที่มุ่งส่งเสริมพฤติกรรมที่พึงประสงค์ แก้ปัญหาสุขภาพให้นักเรียนและผู้ปกครองให้มาใส่ใจการสร้างเสริมสุขภาพ ด้วยการแปรงฟันที่ถูกวิธีรับประทานผักที่ปลอดภัย ใช้สมุนไพรที่ใกล้ตัวให้เกิดประโยชน์ รู้จักป้องกันตัวเองจากโรคภัยไข้เจ็บและมีภาวะโภชนาการที่ดีขึ้น

จากการสำรวจปัญหาสุขภาพของนักเรียนโรงเรียนบ้านปิใหญ่ปี พ.ศ.2563 พบว่า เด็กมีภาวะฟันผุ จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 3.2 ปัญหาทุพโภชนาการ จำนวน 47 คน (น้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์มี จำนวน 19 คน คิดเป็นร้อยละ15.20, เด็กที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ จำนวน 15 คน คิดเป็นร้อยละ 12.00 เด็กที่มีส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์ จำนวน 20 คนคิดเป็นร้อยละ 16.00) สาเหตุของปัญหาดังกล่าว เกิดจากเด็กไม่ให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน ไม่แปรงฟันหลังรับประทานอาหารและก่อนนอน รวมทั้งการบริโภคขนมหวาน และขนมขบเคี้ยวที่มีส่วนผสมของน้ำตาลก็ยิ่งทำให้เด็กมีโอกาสฟันผุสูงขึ้น ส่วนสาเหตุของปัญหาภาวะทุพโภชนาการนั้น เช่น เด็กที่มีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ ไม่ได้บริโภคอาหารตามความเหมาะสม เด็กอ้วน เกิดจากพฤติกรรมการกินที่ไม่มีขอบเขต ขาดการออกกำลังกาย ขาดการเคลื่อนไหวร่างกาย ส่วนเด็กที่มีส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์ ไม่ชอบการบริโภคนม ไม่ชอบนมรสจืด เป็นต้น ซึ่งการแก้ไขปัญหาดังกล่าวจำเป็นต้องส่งเสริมให้เด็กแปรงฟันที่ถูกวิธี ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารให้เหมาะสม ส่งเสริมให้เด็กกินผักและผลไม้ที่ปลอดสารพิษ เพิ่มการเคลื่อนไหวร่างกาย จะทำให้เด็กมีสุขภาพร่างกายที่ดี ห่างไกลจากโรค และมีการเจริญเติบโตตามวัย

จากสภาพปัญหาดังกล่าว โรงเรียนบ้านปิใหญ่ จึงได้จัดทำโครงการ “เด็กปิใหญ่สุขภาพดี ชีวีปลอดโรค” เพื่อแก้ไขปัญหาฟันผุและ ภาวะทุพโภชนาการ เพื่อสร้างความตระหนักและให้ความรู้กับนักเรียน ผู้ปกครอง ส่งเสริมให้เด็กได้บริโภคผักที่ปลอดสารพิษ และเพิ่มการเคลื่อนไหวร่างกายที่เหมาะสม

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีสุขภาพช่องปากที่ดี และมีอัตราฟันผุลดลง
2. เพื่อแก้ไข ส่งเสริมและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเด็กที่มีปัญหาทุพโภชนาการ
3. เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้สมุนไพรไทยและให้นักเรียนบริโภคผักเพิ่มขึ้น

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. อบรมให้ความรู้นักเรียนและผู้ปกครองในการดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน
2. สร้างองค์ความรู้ให้แก่ผู้ปกครองและนักเรียนเกี่ยวกับภาวะทุพโภชนาการของนักเรียน
3. ให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษ/สมุนไพรไทย
4. ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ ชีวีปลอดโรค
5. รายงานผลโครงการและแลกเปลี่ยนเรียนรู้

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. นักเรียนและผู้ปกครอง มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน
2. นักเรียนที่มีภาวะทุพโภชนาการได้รับการแก้ไขและมีภาวะโภชนาการที่ดีขึ้น
3. นักเรียนมีการบริโภคผักเพิ่มขึ้น

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น